بررسی تطبیقی علوم و فنون در منظومه های عاشقانه امیر خسرو دهلوی با منظومه های عاشقانه جامی

امیرخسرو دهلوی و عبدالرحمان جامی از تواناترین شاعران حوزه ادب فارسی می باشند؛ که علاوه بر استفاده از مضامین گوناگون شعری، به علوم و فنون رایج در روزگار خویش نیز پرداخته و اطلاعات علمی و مهارتی فراوانی را در شعر خود بازتاب داده اند. شعر آنها، سرشار از مفاهیم مربوط به علوم و فنون عصر خود اعم از: فلسفه، نجوم، تاریخ، ریاضیات، پزشکی، موسیقی، نقاشی و... است که تاکنون از این جنبه مورد بررسی قرار نگرفته است. در این مقاله، سعی شده است منظومه های عاشقانه «مجنون و لیلی» و «شیرین و خسرو» از امیر خسرو دهلوی با منظومه های «یوسف و زلیخا» و «لیلی و مجنون» جامی، از لحاظ کاربرد میزان علوم و فنون رایج عصر مورد بررسی و مقایسه قرار بگیرند. نگارنده سعی دارد با توضیح هر یک از دانش های زمان و فنون عصر، درک اندیشه های مطرح شده در شعر این شاعران برجسته، تا حد امکان میسر شود. نتایج نشان می دهد شاعران مذکور تقریبا از همه علوم و فنون زمان خود آگاهی داشته و انعکاس این دانش ها و فنون در شعر آنها، نشان دهنده معلومات فراوان آنها و آگاهی آنان از دانش های رایج زمان است.