اثر تغییر پوشش های گیاهی جنگلی به مرتع بر فعالیت های فلور و فون خاک بخش کوهستانی کینج نوشهر

فلور و فون خاک نقش بسزایی در چرخه عناصر غذایی و پایداری اکوسیستم دارند. با هدف بررسی تغییرات فعالیت این موجودات خاکزی در نتیجه تغییر پوشش های گیاهی از جنگل به مرتع در مناطق کوهستانی شمال کشور، پژوهش حاضر مورد توجه قرار گرفت. بدین منظور، در منطقه کینج نوشهر یک رویشگاه جنگلی با غالبیت گونه لور (Carpinus orientalis Miller.)، رویشگاهی با غالبیت ولیک (Crataegus microphylla C. Koch.) - زرشک (Berberis integerrima Bunge.)، رویشگاه مرتعی با پوشش غالب Stachys byzantina و رویشگاه مرتعی با پوشش غالب Rhamnus pallasii مورد توجه قرار گرفت. از هر یک از این رویشگاه ها تعداد 12 نمونه خاک به آزمایشگاه انتقال داده شد. مطابق با نتایج، بیشترین مقادیر زیتوده درشت ریشه به پوشش جنگلیCarpinus  و تیپ گیاهیBerberis  - Crataegus اختصاص داشت، در حالی که پوشش جنگلیCarpinus  دارای بالاترین مقادیر زیتوده ریزریشه بوده است. تعداد و زیتوده اپی ژییک ها و آنسییک ها تفاوت آماری معنی داری را در بین پوشش های گیاهی نشان ندادند. بیشترین جمعیت اندوژییک ها، کل کرم های خاکی، کنه ها، پادمان ها، نماتدها، پروتوزویرها، باکتری ها و قارچ ها در جنگلCarpinus  مشاهده شد. پوشش جنگلیCarpinus  و تیپ گیاهیBerberis  - Crataegus دارای بیشترین مقادیر تنفس پایه، زیتوده های میکروبی کربن و فسفر و آنزیم آریل سولفاتاز بوده اند. بیشترین مقادیر تنفس برانگیخته خاک در تیپ گیاهی Berberis  - Crataegus  و بیشترین مقادیر زیتوده میکروبی نیتروژن، آنزیم های اوره آز، اسیدفسفاتاز و اینورتاز در جنگل Carpinus  مشاهده شد. تحلیل مولفه های اصلی حاکی از آنست که تخریب رویشگاه جنگلی و تبدیل آن ها به مرتع باعث کاهش فعالیت های فلور و فون، کیفیت و حاصل خیزی خاک شده است.