نقش میانجی خستگی در رابطه بین کنترل شناختی با علائم استرس پس از سانحه و پیروی از درمان در بیماران مبتلابه سرطان پستان

سرطان پستان شایع ترین نوع تشخیص بیماری سرطان در بین بانوان در دنیا است. مطالعه حاضر با هدف بررسی نقش میانجی خستگی در رابطه بین کنترل شناختی با علایم استرس پس از سانحه و پیروی از درمان در بیماران مبتلابه سرطان پستان انجام شد.

در قالب یک طرح همبستگی از بین زنان 18 تا 60 سال مبتلابه سرطان پستان مراجعه کننده به کلینیک آنکولوژی بیمارستان کوثر شهر کرج با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس 206 نفر انتخاب شدند و به چک لیست PTSD، مقیاس ارزیابی کارکردهای اجرایی، مقیاس انعطاف پذیری شناختی، مقیاس خستگی ناشی از سرطان و پرسش نامه پیروی از درمان پاسخ دادند. یافته ها از طریق روش‏ پیشرفته آماری مدل سازی معادلات ساختاری و با استفاده نرم افزارهای SPSS26 و 4 SmartPLS مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت.

یافته ها:

 نتایج به دست آمده از مدل سازی معادلات ساختاری حاکی از رابطه مثبت و معنادار بین کنترل شناختی با PTSD (001/0>P=؛ 76/3=T؛598/0=β)، کنترل شناختی با خستگی (001/0>P=؛ 17/19=T؛829/0-=β) و خستگی با PTSD(02/0P=؛ 38/2=T؛389/0=β) بود. همچنین بین کنترل شناختی با پیروی از درمان (21/0=P؛ 29/1=T؛23/0=β) و خستگی با پیروی از درمان (93/0P=؛ 09/0=T؛01/0=β) رابطه معناداری گزارش نشد. افزون بر این، در رابطه بین کنترل شناختی با PTSD خستگی نقش میانجی جزیی و در رابطه بین کنترل شناختی و پیروی از درمان نقش میانجی کامل ایفا کرد.

نتیجه گیری:

 درمجموع یافته های به دست آمده بر نقش مهم آسیب های شناختی ناشی از سرطان در پیامدهای احتمالی این بیماری تاکید داشت. مساله مهمی که در کنار دیگر مشکلات مانند خستگی می تواند بر کیفیت زندگی و سلامت روان بیماران مبتلابه سرطان پستان تاثیرگذار باشد و نیازمند توجه جدی متخصصین سلامت روان در ایران است.