اثر بخشی آموزش مبتنی بر فراشناخت بر کیفیت خواب و مولفه های آن در پرستاران

 خواب هر فردی با سلامتی او در ارتباط است و پرستاران به دلیل نوع شغل شان بیشتر از دیگران در معرض خواب با کیفیت پایین هستند. هدف از این پژوهش بررسی تاثیر آموزش فراشناخت بر کیفیت خواب و مولفه های آن در پرستاران بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی شیراز بود.

پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پی گیری با گروه کنترل بود. با روش نمونه گیری در دسترس 36 نفر پرستار از بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شیراز در سال 1399  براساس ملاک های ورود و خروج به مطالعه انتخاب شدند، و بصورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند(هرگروه 18 نفر). گروه آزمایش  تحت آموزش  12 جلسه 75 دقیقه ای آموزش مبتنی بر فراشناخت قرار گرفتند. مشارکت کنندگان با پرسشنامه جمعیت شناسی در ابتدا و پرسشنامه کیفیت خواب پیترزبورگ در 3 مرحله مورد ارزیابی قرار گرفتند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS نسخه 23 استفاده گردید.

میانگین و انحراف معیار نمرات کیفیت خواب قبل از آموزش در گروه آزمایش و کنترل به ترتیب 1/80±13/11 و 1/93±11/72 بود که پس از آموزش در پس آزمون به 2/35±8/44 و 2/27±12/28 و در پیگیری به 1/56±7/72 و 2/21±11/78 تغییر یافت. نتایج تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر نشان داد که میانگین کیفیت خواب و مولفه های کیفیت ذهنی خواب، تاخیر در به خواب رفتن، مدت زمان خواب و میزان بازدهی خواب در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل در پس آزمون تا پیگیری معنادار بوده (0/001>p) است.

نتایج این پژوهش نشان داد که آموزش مبتنی بر فراشناخت به پرستاران می تواند روش مناسبی برای بهبود کیفیت خواب از طریق تاثیر گذاری بر مولفه های کیفیت ذهنی خواب، اختلال عملکرد روزانه، تاخیر در به خواب رفتن و میزان بازدهی خواب باشد.