مقایسه ی تاثیر آموزش چهره به چهره و ویدئویی رژیم غذایی برکیفیت زندگی بیماران تحت همودیالیز: کارآزمایی بالینی

تبعیت از رژیم غذایی در بیماران دیالیزی از چالش های مهم مراقبتی است که کیفیت زندگی را تحت تاثیر قرار می دهد. آموزش با تغییر سطح آگاهی، نگرش و عملکرد می تواند موجب تغییر در رفتار گردد. لذا این مطالعه با هدف مقایسه تاثیر دو روش آموزش چهره به چهره و ویدیویی رژیم غذایی برکیفیت زندگی بیماران تحت همودیالیز انجام شد.

این پژوهش یک کارآزمایی بالینی دو سوکور است که سال 1396-1395 در شهر مشهد بر روی 180 بیمار همودیالیزی که بر اساس معیارهای ورود انتخاب و به طور تصادفی در سه گروه آموزش چهره به چهره، ویدیویی وکنترل قرار گرفتند، انجام گردید. مداخله شامل: آموزش رژیم غذایی 45-30 دقیقه 2 مرتبه به فاصله یک هفته بود. داده ها به وسیله پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک و کیفیت زندگی SF-36 قبل از مداخله و به فاصله یک و نیم ماه بعد از مداخله تکمیل گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 16 و آمار توصیفی و تحلیلی با آزمون های آماری آنالیز واریانس یک طرفه، کای دو، کروسکال والیس انجام و سطح معنی داری کم تر از 05/0 در نظر گرفته شد.

آزمون آنالیز واریانس یک طرفه نشان داد که قبل از مداخله سه گروه در ابعاد وضعیت جسمانی، محدودیت جسمی، خستگی، محدودیت روانی، عملکرد اجتماعی، درد و سلامت عمومی باهم تفاوت آماری معنی داری نداشتند و تنها در بعد حس خوب بودن تفاوت آماری معنی داری داشتند (009/0=p) ، ولی بعد از مداخله در تمام ابعاد به جزء وضعیت جسمانی باهم تفاوت آماری معنی داری داشتند (05/0>p) و با انجام تست تعقیبی توکی مشخص شد که این تفاوت در گروه ویدیویی با دو گروه چهره به چهره و کنترل معنی دار بود ولی بین دو گروه  چهره به چهره و کنترل تفاوت آماری معنی داری مشاهده نشد.

نتایج به دست آمده نشان داد که نمره کل کیفیت زندگی بعد از مداخله در گروه آموزش ویدیویی بیشتر از گروه چهره به چهره   می باشد، لذا به کارگیری روش آموزشی ویدیویی توسط مراقبین بهداشتی جهت ارتقاء کیفیت زندگی بیماران همودیالیزی توصیه می شود.