ارزیابی وضعیت کمی و کیفی تولید صنوبرکاری های سنتی در استان مرکزی

تحقیق حاضر با هدف شناسایی ویژگی صنوبرکاری های سنتی استان مرکزی و تعیین میزان سطح، رویش و تولید چوب آنها طی سال های 98-1397 اجرا شد. بدین منظور، تعداد 47 قطعه نمونه به صورت انتخابی تصادفی در 6 شهرستان (منطقه) از استان انتخاب و ویژگی های رویشگاهی و متغیرهای کمی و کیفی درختان اندازه گیری و ثبت شد. برای متغیرهای رویشی درختان، تعداد 30 درخت در هر قطعه به صورت تصادفی اندازه گیری و داده ها بر اساس طرح آشیانه ای با عوامل شهرستان و صنوبرکاری های درون شهرستان تجزیه واریانس و برای صفات کیفی، درصد فراوانی آنها محاسبه شد. نتایج نشان داد که 21/70 درصد صنوبرکاری های استان از گونه تبریزی (Populus nigra L.) و 79/29 درصد مربوط به کبوده (P. alba L.) بود. حدود 83/63 درصد درختان دارای شکل تاج هرمی باریک، خیلی کشیده و کشیده، 96/65 درصد درختان دارای فرم تنه خیلی راست و راست، روش کاشت 98/82 درصد درختان از طریق قلمه، روش آبیاری 34/72 درصد درختان به صورت غرقابی، نوع کاشت 7/61 درصد درختان به صورت متراکم گروهی (توده) و نوع ساختار 47/74 درصد درختان به صورت اصلی بود. متوسط رویش حجمی سالانه صنوبرکاری های استان مرکزی به مقدار 13/29 مترمکعب در هکتار در سال و محدوده رویش حجمی سالانه استان بین 6/4 تا 67/74 مترمکعب در هکتار بود. بیشترین تعداد درختان، قطعات و مساحت صنوبرکاری ها برای شهرستان شازند (38064 درخت، 19 قطعه و 156959 مترمربع) به دست آمد و شهرستان ساوه از لحاظ این مشخصه ها در رتبه دوم قرارگرفت. توزیع جغرافیایی قطعه نمونه ها بیانگر آن بود که صنوبرکاری ها در قسمت شمال شرقی و غربی و جنوب غربی استان گسترش دارد.