تحلیل گفتمان انتقادی بازنمایی سلبریتی ها در صداوسیما: مطالعه موردی گزارش های خبری اخبار 20:30

هدف این پژوهش، تحلیل گفتمان انتقادی نحوه بازنمایی سلبریتی ها در گزارش های خبری 20:30 شبکه دو صداوسیما است. صداوسیما، اصلی ترین رسانه ملی برای ترویج و تثبیت گفتمان رسمی مسلط است. سلبریتی ها نیز با فعالیت هایی مانند اظهار نظرات سیاسی، فعالیت های خیرخواهانه و نمایش سبک زندگی در بسیاری از مواقع در تعارض با مطلوب گفتمان رسمی قرار می گیرند. خبر 20:30 به عنوان یکی از برنامه های خبری صداوسیما در گزارش های مختلف به این تعارض ها پرداخته و اقدامات بسیاری از سلبریتی ها را بازنمایی کرده است. این برنامه در نهان بازنمایی ها، به کرات سعی در تعریف «سلبریتی» داشته که از برخی جهات علمی، به عنوان مساله این تحقیق، دارای تناقض است.در این پژوهش، سه گزارش خبری 20:30 بر اساس روش تحلیل گفتمان فرکلاف در سه سطح توصیف، تفسیر و تبیین، تحلیل شدند. نتایج نشان می دهد که گزارش های 20:30 ضمن اینکه هیچ تعریف ثابت و مشخصی از سلبریتی ندارند و بیشتر به صورت ایدیولوژیک، در زمان ها و شرایط گوناگون، تعاریف متفاوتی از آن ها ارایه می دهند؛ اغلب به دنبال بازنمایی «برساخت گرا» بوده اند. هدف این برنامه خبری از این شیوه بازنمایی، تقویت گفتمان فعلی و تعمیق قطب بندی خود از «ما» (موافقان) و «دیگری» (مخالفان) است. باتوجه به تقسیم بندی دو خوانش از سلبریتی ها، باید خوانش 20:30 را خوانش «کارکردی» دانست تا خوانش «انتقادی». از تبعات اصلی این خوانش، افزایش توجه و شهرت برخی از سلبریتی هاست که برمبنای تعاریف علمی، در مقوله «سلبریتی» نمی گنجند و لذا می توان برای آن، آثار و پیامدهای منفی زیادی با دامنه اثرگذاری فرهنگی، اجتماعی و حتی سیاسی متصور شد.