مقایسه اثربخشی درمان ذهن آگاهی مبتنی بر خود شفقتی با شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر خودکارآمدی وزن و اشتیاق به غذا در زنان دارای اضافه وزن

 خودکارآمدی وزن و اشتیاق به غذا از تعیین‌کننده‌های مصرف بیش‌ازحد غذا و اضافه‌وزن هستند که ‌باید به آن‌ها توجه شود؛ به این ترتیب پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی ذهن‌آگاهی مبتنی‌بر خود‌شفقتی با شناخت‌درمانی مبتنی‌بر ذهن‌آگاهی بر خودکارآمدی وزن و اشتیاق به غذا در زنان دارای اضافه‌وزن انجام شد.

روش‌ بررسی:

 روش پژوهش، نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون همراه با دو گروه آزمایش و یک گروه گواه و پیگیری سه‌ماهه بود که روی زنان دارای اضافه‌وزن مراجعه‌کننده به مراکز کنترل و کاهش وزن شهر اصفهان در سال 1399 انجام گرفت. به این منظور، 45 نفر از زنان به‌روش در‌دسترس انتخاب شدند و به‌طور تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه گواه، قرار گرفتند. گروه آزمایش اول در هشت جلسه شصت‌دقیقه‌ای بسته ذهن‌آگاهی مبتنی‌بر خود‌شفقتی و گروه آزمایش دوم در هشت جلسه شصت‌دقیقه‌ای شناخت‌درمانی مبتنی‌بر ذهن‌آگاهی را دریافت کرد. افراد گروه گواه در فهرست انتظار قرار گرفتند. ابزار پژوهش پرسش‌نامه خودکارآمدی سبک‌ زندگی مربوط به وزن (کلارک و همکاران، 1991) و پرسش‌نامه اشتیاق به غذا (مول و همکاران، 2014) بود. داده‌‌ها با استفاده از آزمون‌های خی‌دو، تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی در سطح معناداری 0٫05 در نرم‌افزار SPSS نسخه 24 تحلیل شد.

یافته‌ها: 

نتایج نشان داد، در متغیر خودکارآمدی وزن، عامل زمان، عامل گروه و تعامل زمان و گروه معنادار بود (0٫001>p). در متغیر اشتیاق به غذا، عامل زمان معنادار بود (0٫001>p)؛ ولی تعامل زمان و گروه (0٫160=p) و عامل گروه (0٫770=p) معنادار نبود. در متغیر خودکارآمدی وزن، بین گروه ذهن‌آگاهی مبتنی‌بر خودشفقتی با گروه  گواه (0٫001>p) و گروه شناخت‌درمانی مبتنی‌بر ذهن‌آگاهی با گروه  گواه (0٫003=p) تفاوت معناداری وجود داشت؛ ولی بین دو گروه آزمایش تفاوت معناداری مشاهده نشد (0٫170=p).

نتیجه‌گیری: 

براساس نتایج مطالعه حاضر می‌توان از درمان ذهن‌آگاهی مبتنی‌بر خودشفقتی و شناخت‌درمانی مبتنی‌بر ذهن‌آگاهی به‌منظور بهبود خودکارآمدی وزن زنان دارای اضافه‌وزن استفاده کرد.