اثربخشی آموزش مهارت های حل مسئله شناختی-اجتماعی بر کنترل عواطف نوجوانان دختر دارای رفتارهای پرخطر

زمینه‌ و‌ هدف:

 یکی از رفتارهای مخرب دوره نوجوانی رفتارهای پرخطر است که انجام مداخلاتی در این زمینه لازم است؛ بنابراین هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی آموزش مهارت‌های حل مسئله شناختی-اجتماعی بر کنترل عواطف نوجوانان دختر دارای رفتارهای پرخطر بود.

روش‌ بررسی: 

روش پژوهش نیمه‌‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون همراه با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش را تمامی نوجوانان دختر متوسطه بابلسر در سال تحصیلی 1397-98 تشکیل دادند. نمونه‌گیری این پژوهش در دو ‌مرحله انجام گرفت: الف: چهارصد دانش‌آموز به‌صورت تصادفی خوشه‌ای چند‌مرحله‌ای از میان همه دانش‌آموزان انتخاب شدند و مقیاس رفتارهای پرخطر نوجوانان ایرانی (زاده‌محمدی و احمدآبادی، 1387) روی آن‌ها اجرا شد؛ ب: افراد دارای نمره بیشتر (نمرات بیشتر از 50درصد یعنی بیشتر از 76) مشخص شدند که 85 نفر بودند. از بین آن‌ها 36 نفر با تمایل به ادامه همکاری، انتخاب شدند. سپس به‌صورت تصادفی ساده در گروه آزمایش و گروه گواه (هر گروه هیجده نفر) قرار گرفتند. در پیش‌‌آزمون و پس‌آزمون برای هر دو گروه، مقیاس کنترل عواطف (ویلیامز و همکاران، 1997) استفاده شد. برای گروه آزمایش آموزش مهارت‌های حل مسئله شناختی-اجتماعی به‌مدت ده جلسه یک‌و‌نیم‌ساعته ارائه شد؛ اما گروه گواه هیچ‌گونه درمانی دریافت نکرد. برای تحلیل داده‌ها، آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیری (مانکوا) با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه 23 در سطح معناداری 0٫05 به‌کار رفت.

یافته‌ ها: 

نتایج نشان داد، پس از تعدیل نمرات پیش‌آزمون، بین گروه‌های آزمایش و گواه در مولفه‌های خشم، خلق افسرده و اضطراب تفاوت معناداری وجود داشت (0٫001>p). همچنین نتایج مجذور اتا نشان داد، 45درصد، 50درصد و 57درصد از تغییرات به‌ترتیب خشم، خلق افسرده و اضطراب ناشی‌از مداخله آموزشی بوده است.

نتیجه‌گیری:

 باتوجه به یافته‌های این پژوهش نتیجه‌گیری می‌شود، آموزش مهارت‌های حل مسئله شناختی-اجتماعی بر کنترل عواطف نوجوانان دختر دارای رفتارهای پرخطر اثربخشی دارد.