سنجش اثر فعالیت های اجتماعی-انسانی بر روند تخریب سرزمین در سواحل خلیج فارس و دریای عمان

تخریب سرزمین به دلیل تاثیر بر روی تولیدات کشاورزی، محیط زیست و تاثیر آن بر روی امنیت و کیفیت زندگی در قرن 21 به عنوان یک موضوع جهانی مطرح شده است و شواهدی مانند کاهش تنوع زیستی و آلودگی آب و هوا را پدید می آورد. هدف از این تحقیق بررسی اثرات عوامل اجتماعی-انسانی بر روند تخریب سرزمین در سواحل استان های بوشهر، هرمزگان و سیستان و بلوچستان می باشد. بدین منظور، طی بازه زمانی 1398-1367 از داده های ماهواره ای لندست شامل سنجنده OLI، ETM+ و TM و اطلاعات سرشماری جمعیت، از سایت مرکز آمار ایران، استفاده شد. جهت تهیه نقشه کاربری اراضی، ابتدا تصحیح هندسی و رادیومتریک انجام گرفت. سپس از روش طبقه بندی نظارت شده و الگوریتم حداکثر احتمال استفاده شد. به منظور تعیین نقش متغیرهای اثرگذار، از روش تحلیل رگرسیونی چندمتغیره استفاده گردید. SAVI و SI1 به عنوان متغیر وابسته، کاربری مناطق انسان ساخت و تراکم جمعیت نیز به عنوان متغیرهای مستقل در نظر گرفته شد. بر اساس نتایج آشکارسازی، طبقه کاربری اراضی مناطق انسان ساخت و متغیر جمعیت، به ترتیب با افزایش 7/2 ،3/2 برابری همراه می باشد. تراکم جمعیت در بازه زمانی مورد مطالعه از 96 به 194 نفر بر کیلومتر مربع رسیده است. همچنین طبق نتایج تحلیل رگرسیونی، کاربری مناطق انسان ساخت به عنوان متغیر اثرگذارتر بر شاخص SAVI و SI1 انتخاب شد. از سوی دیگر با توجه به یافته های تحلیل رگرسیونی که اثر گذاری عوامل اجتماعی-انسانی بر روند تخریب سرزمین را به مقدار 37 درصد بیان می نماید، می توان نتیجه گرفت که متغیر اجتماعی-انسانی عاملی مهم و بخشی از  فرایند تخریب سرزمین را سبب می گردد. بنابراین، یافته های حاصل از این تحقیق، امکان اخذ تصمیمات اساسی در تدوین سیاست‏ های مدیریتی برای برنامه ‏ریزان و مدیران در حوزه منابع طبیعی و محیط زیست جهت پایداری و ارزیابی مناطق ساحلی را فراهم خواهد نمود.