شناسایی عوامل موثر بر مصرف گرایی در میان کارکنان سازمان های دولتی

مصرف گرایی فرهنگ نادرستی است که در سازمان ها، به ویژه سازمان های دولتی، روزبه روز رواج بیشتری می یابد. بنابراین، هدف پژوهش حاضر شناسایی عوامل موثر بر مصرف گرایی در میان کارکنان سازمان های دولتی بود. پژوهش از نظر هدف از نوع کاربردی و از نظر نحوه گردآوری داده ها توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش همه خبرگان آشنا به موضوع پژوهش، شامل مدیران و کارکنان بخش دولتی استان قم، بودند که به روش قضاوتی و با معیار اشباع نظری داده ها هجده نفر انتخاب شدند. ابزار پژوهش مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. برای تحلیل داده های حاصل از مصاحبه ها از روش تحلیل مضمون استفاده شد. 22 عامل موثر بر مصرف گرایی در سازمان های دولتی شناسایی شد. عوامل فردی شامل کسب اعتبار و تشخص فردی، رفاه طلبی، حس عدم مالکیت، ضعف دین داری، سبک زندگی فردی، ضعف وجدان، منفعت طلبی، فقدان مسیولیت پذیری، حس استحقاق؛ عوامل سازمانی شامل بی عدالتی درک شده، ضعف فرهنگ سازمانی، تشریفات زاید سازمانی، رفتار مصرف مدیران دولتی؛ عوامل قانونی شامل ضعف قوانین و مقررات نظارتی، کاستی های قانونی، بودجه دولتی؛ و عوامل اجتماعی شامل سبک زندگی خانوادگی، گروه های مرجع، طبقه اجتماعی، آداب و رسوم اجتماعی، ضعف دین داری جامعه، جابه جایی ارزش ها به دست آمدند. مصرف به خودی خود یک رفتار طبیعی است. اما مصرف زدگی یک آفت شناخته می شود. اهمیت صرفه جویی در سازمان های عمومی و دولتی، که از بیت المال ارتزاق می کنند، نمود بیشتری دارد. در بروز و گسترش فرهنگ مصرف زدگی در سازمان ها عوامل گوناگونی می توانند دخیل باشند که با شناخت آن ها می توان به راهکارهای مناسب برای اصلاح الگوی مصرف دست یافت.