درک معلمان از اجرای اهداف ساحت علم و فناوری و برنامه ‏درسی حوزه تربیت و یادگیری علوم-تجربی در دوره ابتدایی

این پژوهش با هدف بررسی چگونگی درک معلمان از اجرای اهداف ساحت علم و فناوری و برنامه ‏درسی حوزه تربیت و یادگیری علوم تجربی در دوره ابتدایی انجام شد. روش پژوهش پدیدارشناختی و گروه هدف، شامل معلمان مناطق 19 گانه شهر تهران بود که به صورت هدفمند انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‏ها پرسشنامه ‏باز، روزنگارها، مصاحبه نیمه‏-ساختارمند و یادداشت‏های میدانی و تاملی بود. تحلیل داده‏ها به شیوه قیاسی و با در نظر داشتن سه مقوله خویشتن، تکلیف و اثربخشی انجام شد که انعکاس دهنده دغدغه معلمان در اجرای تغییر/ نوآوری بود. یافته ها نشان داد مهم ترین نگرانی‏های ابراز شده در مرحله خویشتن، تعدد طرح‏های تحولی در سطح مدرسه و حاکمیت کتاب درسی به جای برنامه ‏درسی و محدودیت ناشی از آن برای اتخاذ تصمیم‏ها از سوی معلم در فرایند تدریس و یادگیری بود. در مرحله تکلیف، معلمان با دغدغه هایی همچون کمبود زمان آموزش و حمایت‏ها و پشتیبانی ‏های علمی و حرفه‏ای مورد نیاز در فرایند اجرا روبه رو بودند؛ اما تعامل حرفه‏ای و وجود برخی ویژگی‏ های شخصیتی در معلمان، شرایط را برای کنار آمدن با این دغدغه ‏ها و اجرای اسناد تحولی فراهم کرده بود. در مرحله اثربخشی، مهم ترین دغدغه های معلمان عبارت بودند از: تاثیر بر یادگیری دانش‏آموزان، ارزشیابی و آزمون‏های هماهنگ، یادگیری شخصی شده و کنشگری معلم. با توجه به یافته های این پژوهش، می توان گفت در اجرای اسناد تحولی به دلیل ابعاد گسترده و عمق تغییراتی که در  پی خواهد داشت و تمام جنبه ‏های کاری مدرسه را تحت تاثیر قرار می‏دهد، نیازمند آن است که برنامه‏ریزی برای اجرا در سطح نهادی از وضوح لازم برای معلمان و دیگر دست‏اندرکاران برخوردار باشد. بی-توجهی به تاثیر و تاثر متقابل ابعاد تغییر، نه تنها موجب بازآفرینی فرهنگ مدرسه نخواهد شد، بلکه می‏تواند به نتایج پیش بینی نشده و نامطلوبی بینجامد.