تحلیل کتاب های درسی علوم دوره ابتدایی بر اساس بازنمایی مولفه های ماهیت علم با کاربست معادلات آنتروپی شانون

هدف پژوهش حاضر تحلیل کتاب های درسی علوم دوره ابتدایی بر اساس بازنمایی مولفه‏های ماهیت علم بود. روش پژوهش توصیفی از نوع تحلیل محتوا بود. جامعه آماری پژوهش شامل کتاب‏های درسی علوم تجربی پایه های ششگانه دوره ابتدایی در سال 1400، روش نمونه گیری تصادفی ساده و حجم جامعه با نمونه برابر بود. ابزار گرد‏آوری داده‏ها چک‏لیست تحلیل محتوای استاندارد (برگرفته از Phillips et al., 2015) بود. واحد تحلیل شامل جملات و پاراگراف‏ها، سوالات، شکل‏ها، جداول، نظرات حاشیه‏ای یا تعاریف و مراحل مختلف فعالیت آزمایشگاهی یا عملی بود. پایایی ابزار از طریق محاسبه شاخص هولستی 82/0 برآورد شد. تحلیل داده‏ها با استفاده از شیوه جبرانی پردازش داده های فراوانی، یعنی آنتروپی شانون انجام گرفت. نتایج نشان داد که بیشترین توجه کتاب‏های درسی علوم دوره ابتدایی مربوط به مولفه علم به‏عنوان شیوه پژوهش و کمترین میزان توجه کتاب‏های درسی علوم دوره ابتدایی مربوط به مولفه‏ علم به‏عنوان تعامل میان علوم، فناوری و جامعه بود‏. نتایج همچنین نشان داد که نسبت متوازنی در توزیع مولفه‏ها در کتاب‏های درسی علوم رعایت نشده است. نتیجه کلی پژوهش حاکی از آن بود که چگونگی توزیع مولفه های ماهیت علم در کتاب های درسی علوم دوره ابتدایی بر اساس یافته های این پژوهش نیازمند بازنگری است.