بازخوانی ایرانی-اسلامی از تحقق حقوق شهروندی در شهرهای سنتی ایران؛ موردپژوهی: شهر یزد

بر خالف اندیشه های رایج در خصوص نو ظهور بودن حقوق شهروندی، به نظر میرسد این مبحث با ظهور اسلام ایجاد شده و بخشی از مبانی نظری اسلامی را در بر گرفته است. بنابراین هدف این پژوهش بازخوانی اسلامی-ایرانی از تحقق حقوق شهروندی در شهرهای سنتی بیان میگردد. برای دستیابی به این هدف، در مرحله اول با استفاده از روش تحلیل محتوا، دیدگاه اسالم در باب حقوق شهروندی و راهکارهای احقاق آن بررسی شده و در مرحله دوم با بکارگیری روش استدلال منطقی طریقه ترجمان کالبد آن معرفی میشود. در گام سوم، مبانی نظری تحقیق در شهر یزد با رویکرد مفهوم به مصداق مورد بازخوانی قرار میگیرد. بنابر یافته های تحقیق مشخص شد که حق حیات، امنیت و رفاه و آسایش  استخراج شده از آیات قرآن اهم حقوق اسلامی شهروندان هستند. راهبردهای کالبدی این مفاهیم نیز توجه به عدالت، انسجام بین کالبد و محتوا، سیر از کثرت به وحدت و سیر از ظاهر به باطن است که با راهکارهای مختلفی مانند درون- گرایی، مرکزگرایی، محوربندی فضا، سلسله مراتب، سامان بندی حرکت تجلی پیدا میکنند، این مفاهیم و ترجمان کالبدی آن در شهر یزد بررسی و مشخص شد ساختار آن شهر به صورت نسبی حقوق شهروندان از منظر اسلام را پاس میدارد.