آموزش ،نقد و بررسی تاریخ گذاری در قرآن کریم در پرتو تبیین اسنادی

نظر به این که قرآن نزول تدریجی داشته و به مدت حدود بیست سال نزول یافته است، سوره‌ها و آیات آن قابل تاریخ‌گذاری‌اند و از رهگذر تاریخ‌گذاری آیات و سوره‌های قرآن می‌توان به تفسیر صحیح‌تری دست یافت. یکی از آیاتی که تاریخ‌گذاری آن جای اختلاف است و نتایج تفسیر متفاوتی را به همراه داشته باشد، آیه مباهله است. درباره تاریخ نزول این آیه دو دیدگاه متفاوت وجود دارد که این اختلاف نظر زمینه نقد و بررسی دیدگاه ها را در این پژوهش ایجاد می کند.این آیه طبق دیدگاه مشهور در سال نهم هجری و مقارن مباهله پیامبر (ص) با مسیحیان نجران نازل شده است و به موجب آن باید گفت که این آیه به همراه سایر آیات سوره مربوط یعنی سوره آل عمران نازل نشده؛ بلکه مدت‌ها بعد نازل شده و آنگاه در سوره آل عمران قرار داده شده؛ زیرا در سوره آل عمران از رخدادهایی مانند جنگ بدر و احد سخن رفته است که حداکثر در سال سوم هجرت واقع شده‌اند؛ اما این آیه طبق دیدگاه دیگری در حدود سال سوم و چهارم هجری، یعنی در همان ایامی نازل شده است که جنگ بدر و احد رخ داده و سران مشرک قریش کشته شده و پیامبر و مسلمانان به پیروزی بر آنان نایل آمده‌اند. با توجه به نزول این فقره از سوره آل عمران در سال سوم و چهارم بسیاری از اختلافات تفسیری موجود بین فرقه‌ها (گروه‌های) اسلامی از بین می‌رود .حضور امام حسن و امام حسین (ع) در جریان مباهله مورد تردید قرار نمی‌گیرد.