پرورش خلاقیت دانش آموزان تیزهوش: برنامه جامع حل مساله خلاق

خلاقیت برای افراد با استعداد از اهمیتی ویژه برخوردار است زیرا به آنها کمک می کند تا به طور بالقوه توان خود را افزایش دهند و این امر به نفع جامعه است. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی اثربخشی برنامه جامع حل مساله خلاق بر افزایش خلاقیت دانش آموزان تیزهوش صورت گرفته است.  پژوهش حاضر از نوع شبه آزمایشی است و با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه انجام شده است. نمونه پژوهش شامل پنجاه دانش آموز پسر تیزهوش پایه های سوم تا ششم دبستان و والدین آنهاست. شرکت کنندگان به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. از هر دو گروه تست تورنس نسخه تصویری گرفته شد. 12جلسه برای دانش آموزان و 4 جلسه برنامه خانواده- محور برای والدین در نظر گرفته شد. محتوای جلسات برای دانش آموزان شامل بازی، فعالیتهای تعاملی گروهی و ابعاد هوشهای چندگانه (شامل قصه گویی، خواندن داستان، موسیقی، نمایش، مهارتهای حرکتی و...) بود. به دلیل اهمیت بازی، برای کودکان برنامه و فعالیتها براساس بازی و شامل سرگرمی بوده است. محتوای جلسات برای والدین نیز دانش افزایی در زمینه راهکارهای افزایش خلاقیت و روش های فرزندپروری دانش آموزان تیزهوش بوده است. نتایج تحلیل کوواریانس نشان دهنده اثربخشی برنامه حل مساله خلاق بوده است. تفاوتی معنادار میان پیش آزمون و پس آزمون در ابعاد مولفه های خلاقیت تورنس (سیالی، انعطاف، ابتکار و بسط) میان گروه آزمایش و کنترل دیده شده است (0/005>P). این مطالعه نشان می دهد که عملکرد خلاقیت در میان دانش آموزان تیزهوش می تواند از طریق برنامه هایی با ساختار مناسب و همراه با سرگرمی تقویت شود. برای پژوهشهای آینده اثربخشی مطالعات طولی پیشنهاد می شود. همچنین اجرای این برنامه روی دانش آموزان عادی نیز توصیه می شود.