بررسی تنوع ژنتیکی اسب عرب و تیره های مختلف آن با استفاده از نشانگرهای ریزماهواره

در بین نژادهای اسب کشور، اسب عرب بیشترین جمعیت را دارد. اسب عرب زیبا و مقاوم در برابر شرایط سخت محیطی است و بیشتر در مناطق جنوبی کشور پرورش داده می شود. با توجه به جمعیت زیاد این نژاد در کشور، تیره های مختلفی از آن پدید آمده است که ممکن است از نظر ژنتیکی تفاوت هایی داشته باشند. اطلاع از این تفاوت ها در مدیریت ذخایر ژنتیکی و حفظ آن اهمیت زیادی دارد. هدف پژوهش حاضر بررسی میزان تنوع ژنتیکی اسب عرب و تیره های مختلف آن در ایران می باشد.

مواد و روش ها: 

در پژوهش حاضر تنوع ژنتیکی نه تیره اسب عرب ایران شامل تیره های کهیلان، عبیان، حمدانی، صگلاویه، جلفان، خرسان، ملیحه، نسمانی و ودنه بررسی شد. تشخیص تیره ها بر اساس اطلاعات کتاب تبارنامه اسب عرب فدراسیون سوارکاری جمهوری اسلامی ایران انجام گرفت. کلیه نمونه ها با استفاده از 12 نشانگر ریزماهواره توصیه شده توسط انجمن ژنتیک حیوانی (ISAG) تعیین ژنوتیپ شدند. الکتروفورز قطعات تکثیر شده DNA توسط دستگاه ژنتیک آنالایزر 3130 انجام شد. آنالیز داده ها با استفاده از نرم افزارهای GENALEX نسخه 2/0 و NTSYS نسخه 2/02 انجام شد.

یافته ها:

 در مجموع 100 آلل با استفاده از این تعداد نشانگرها روی 251 راس اسب عرب شناسایی شد. نشانگرهای ASB17 با میانگین 7/22 آلل و HTG4 با میانگین 4/77 آلل در میان تمام تیره ها به ترتیب دارای بیشترین و کمترین تعداد آلل بودند. بیشترین و کمترین میزان هتروزیگوسیتی مشاهده شده در نشانگر AHT4 با میانگین 0/786 و نشانگر ASB23 با میانگین 0/631 آلل در تمام تیره های مورد بررسی مشاهده شد. همچنین بیشترین و کمترین میانگین هتروزیگوسیتی مورد انتظار به ترتیب در نشانگرهای AHT4 با 0/784 آلل و ASB2 با 0/598 آلل برآورد شد. میانگین شاخص شانون برای همه جایگاه ها برابر با 1/427 به دست آمد. آزمون تجزیه به مولفه های اصلی، گروه بندی خاصی ناشی از جدا شدن جمعیتی تیره های مختلف اسب عرب، مشاهده نشد و همه اسب ها در یک ناحیه روی محور مختصات قرار گرفتند.

نتیجه گیری: 

به کمک نتایج به دست آمده از پژوهش حاضر می توان درک بیشتری از ساختار ژنتیکی تیره های مختلف اسب عرب داشت. همچنین نتایج این تحقیق می تواند به پرورش دهندگان اسب برای مدیریت تنوع ژنتیکی و اصلاح نژاد آنها کمک کند. از آنجا که تنوع ژنتیکی نسبتا زیادی در درون تیره های مختلف اسب عرب وجود دارد، بنابراین پتانسیل خوبی برای اجرای برنامه های اصلاح نژادی جهت بهبود کارایی و جلوگیری از انقراض آنها فراهم می باشد.