اثر محلول پاشی سالیسیلیک اسید و جاسمونیک اسید بر ویژگی های بیوشیمیایی و زراعی آویشن (.Thymus vulgaris L) در شرایط تنش خشکی

جهت بررسی اثر محلول پاشی سالیسیلیک اسید و جاسمونیک اسید بر ویژگی های بیوشیمیایی آویشن، آزمایشی مزرعه ای به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 99-1398 در منطقه ورامین اجرا شد. عامل اصلی، سطوح آبیاری [60 (نرمال) و 110 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر (تنش خشکی)] و فاکتورهای فرعی نیز محلول پاشی سطوح مختلف سالیسیلیک اسید [سه سطح شاهد (صفر)، 25 و 50 میلی گرم بر لیتر) و جاسمونیک اسید [سه سطح شاهد (صفر)، 1 و 2 میلی گرم بر لیتر] بود. برهم کنش سه گانه تنش خشکی× محلول پاشی سالیسیلیک اسید و جاسمونیک اسید در تمام صفات موردمطالعه در این پژوهش در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود. بیش ترین ارتفاع بوته (2/38 سانتی متر)، وزن های تر و خشک شاخساره (3/7112 و 7/1778 کیلوگرم در هکتار)، درصد متابولیت های ثانویه (اسانس 28/0 و تیمول 9/60 درصد) و غلظت سالیسیلیک اسید و جاسمونیک اسید برگ و کم ترین فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی آویشن باغی در تیمار آبیاری معمول همراه با محلول پاشی 50 و 2 میلی گرم در لیتر سالیسیلیک اسید و جاسمونیک اسید مشاهده شد. محلول پاشی هم زمان سالیسیلیک اسید و جاسمونیک اسید در شرایط تنش خشکی، به ترتیب با کاهش 70، 85 و 72 درصدی فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی سوپراکسیداز دیسموتاز، کاتالاز و گلوتاتیون پراکسیداز نسبت به شاهد باعث شد که آسیمیلاسیون تولیدی صرف تولید ماده خشک شود. بنابراین استفاده خارجی 50 و 2 میلی گرم در لیتر سالیسیلیک اسید و جاسمونیک اسید در شرایط تنش خشکی، در بهبود صفات مرتبط با عملکرد و افزایش تولید گیاه آویشن می تواند مدنظر باشد.