پارامترهای زیستی و جدول زندگی دو جنسی سن- مرحله سفیدبالک گلخانه Trialeurodes vaporariorum (Hem., Aleyrodidae) روی سه محصول مهم گلخانه ‏ای

سفیدبالک‏ گلخانه Trialeurodes vaporariorum یکی از مهم ترین آفات محصولات گلخانه‏ای در سراسر دنیا می‏باشد. در این پژوهش، زیست شناسی و جدول زندگی دوجنسی سن- مرحله این آفت روی سه محصول مهم گلخانه‏ای شامل بادمجان، خیار و گوجه ‏فرنگی در دمای 2±25 درجه‏ سلسیوس، رطوبت نسبی 10±65 درصد و دوره نوری 16:8 ساعت (تاریکی: روشنایی)‏ مورد بررسی قرار گرفت. میانگین‏ها و خطای معیار بر اساس روش بوت‏استراپ با یک‏صد هزار تکرار محاسبه شد. بر اساس نتایج به‏ دست آمده، بین میانگین کلیه ویژگی های زیستی آفت و بین میانگین کلیه پارامترهای رشد جمیعت آفت روی سه گیاه میزبان تفاوت معنی‏ دار وجود داشت. مدت زمان نشوونمای مراحل نابالغ (از تخم تا ظهور حشرات بالغ) در سه گیاه میزبان یاد شده به‏ ترتیب17/0±87/21، 19/0±34/23 و 15/0±37/25 روز، طول عمر حشرات بالغ ماده به‏ ترتیب 24/1±96/32، 40/1±76/28 و92/0±21/25 روز و میانگین تعداد تخم گذاشته شده توسط هر حشره‏ ماده در طول زندگی به‏ ترتیب 20/8±93/233، 01/5±73/156 و 66/4±39/129 به‏دست آمد. نرخ ذاتی افزایش جمعیت (r) آفت روی بادمجان، خیار و گوجه‏ فرنگی به‏ترتیب 005/0±144/0، 005/0±128/0 و 005/0±118/0 (بر روز) و نرخ خالص تولید مثل (R0) به‏ ترتیب 76/15±90/108، 22/9±96/68 و 53/8±35/57 (تخم) محاسبه شد. در مجموع، در این پژوهش ‏بادمجان در مقایسه با دو گیاه دیگر میزبان مناسب‏تری برای نشوونما و افزایش جمعیت سفیدبالک گلخانه ارزیابی شد.