بررسی اثر سدیم استات و اسید لینولئیک مزدوج بر خوراک مصرفی، وزن بدن، فراسنجه های خونی، تولید و ترکیبات شیر و شاخص های سلامت کبد در گاوهای تازه زا

این مطالعه به منظور بررسی اثر سدیم استات و اسید لینولییک مزدوج بر میزان ماده خشک مصرفی، وزن بدن، فعالیت آنزیم های کبدی، تولید و ترکیبات شیر و متابولیت های خونی در  گاوهای تازه زا انجام شد.

در این مطالعه از 24 راس گاو هلشتاین با میانگین وزن اولیه 13±601/47 کیلوگرم و نمره وضعیت بدنی 0/21±3/64 به مدت 25 روز طی روز های 5-30 بعد زایش استفاده شد. این آزمایش در 3 تیمار و 8 تکرار در قالب طرح کاملا تصادفی با مقایسه میانگین ها به روش میانگین حداقل مربعات در سطح معنی داری 0/05 انجام شد. تیمار ها شامل 1- جیره پایه(پودر چربی کلسیمی) ، 2- جیره حاوی 300 گرم مکمل سدیم استات، 3- جیره حاوی 100 گرم مکمل اسیدلینولییک مزدوج (50% سیس-9 ترانس-11CLA ، 50% ترانس-10 سیس-12 CLA) بود. ماده خشک مصرفی و میزان تولید شیر به صورت روزانه، وزن بدن و نمره وضعیت بدنی در ابتدا و انتهای آزمایش اندازه گیری و ثبت شد. همچنین نمونه خون در روزهای 5، 7، 14، 20، 25 بعد زایش گرفته شد. گاوها در سه وعده ی صبح، عصر و شب دوشیده شدند و رکورد هر وعده ثبت گردید. به منظور اندازه گیری ترکیبات شیر در روزهای 5، 8، 11، 14، 17، 20 و  25 بعد زایش نمونه شیر گرفته شد.

نتایج نشان داد میانگین وزن بدن، نمره وضعیت بدنی و ماده خشک مصرفی بین تیمار ها تفاوت معنی داری نداشت. غلظت اسیدهای چرب غیر استریفه تحت تاثیر تیمارها قرار نگرفت. همچنین تفاوت معنی داری برای تری گلیسرید، کلسترول، آلبومین، پروتیین کل پلاسما و نیتروژن اوره ای خون بین تیمار ها مشاهده نشد. غلظت گلوکز پلاسما بین تیمارها تفاوت معنی داری داشت (0/05<p)، به این صورت که CLA و سدیم استات به ترتیب افزایش و کاهش معنی داری نسبت به شاهد ایجاد کردند (0/05<p). از طرفی سدیم استات به طور معنی داری سطح آسپارتات آمینوترانسفراز و لاکتات دهیدروژناز را نسبت به تیمار شاهد و CLA کاهش داد (0/05<p). غلظت بتاهیدروکسی بوتیرات پلاسما با مصرف سدیم استات به طور معنی داری نسبت به تیمار شاهد وCLA  افزایش یافت. تولید روزانه شیر، تولید شیر تصحیح شده 3/5 درصد چربی و درصد چربی شیر بین تیمارها تفاوت معنی داری داشت. تیمار سدیم استات و CLA نسبت به کنترل به طور معنی داری درصد چربی شیر را به ترتیب افزایش و کاهش دادند (0/05<p). همچنین تولید چربی شیر با مصرف سدیم استات نسبت به کنترل افزایش و با مصرف CLA کاهش داشت (0/05<p).

با مصرف CLA به دلیل کاهش چربی شیر میزان گلوکز خون افزایش یافته، در نتیجه شدت توازن منفی انرژی را کاهش داد که به دنبال آن آسیب به سلول های کبدی کاهش یافت. همچنین با مصرف سدیم استات وضعیت انرژی بهبود یافته که احتمالا به دلیل تامین استات برای سنتز چربی شیر است. می توان نتیجه گرفت بهترین راهکار برای داشتن کبد سالم در کنار افزایش تولید شیر و چربی شیر پس از زایش افزودن سدیم استات است.