مطالعه ریشه های دینی و اسطوره ای آیین زار بر مبنای دیالکتیک امر قدسی الیاده

آیین های درمانی نقش مهمی در زندگی انسان در جوامع سنتی دارند. یکی از این نوع آیین ها «آیین زار» است. آیین زار ترکیبی از فن و باور است که مطالعه جنبه های دینی و اسطوره ای آن، جنبه های مهمی از این نوع درمان را روشن می کند. بدین صورت که به ما در درک جهان بینی و کیهان شناسی جوامع سنتی برگزارکننده و در این چهارچوب، فهم تصور مردم از مفاهیم بیماری و درمان کمک می کند. یکی از مهمترین ویژگی های چنین آیین هایی، اعتقاد به وجود جهان دیگر با نظمی دیگرگونه و موجوداتی مربوط به آن جهان است که هم در حادث شدن درد و رنج و بیماری و هم در درمان آن ها نقش دارند. شاید همین باور عاملی باشد که بر نقش دین و اسطوره در درمان بیماری تاکید می کند. در این مقاله از منظر دین پژوهی با محوریت میرچا الیاده و تفسیر او از دیالکتیک امر قدسی به بنیان های دینی و اسطوره ای این آیین پرداخته می شود. این پژوهش از نوع کیفی و روش پژوهش میدانی، اسنادی و تحلیلی است که در آن از مطالعات اسنادی و کتابخانه ای، مشاهده و مصاحبه استفاده شده است. در بخش میدانی، با سفر به شهرهای مختلف استان هرمزگان، آبادان و اروندکنار در استان خوزستان، به مشاهده مستقیم مراسم در بندرعباس و میناب پرداخته شده و در کنار آن، با افراد برگزارکننده اعم از درمانگران و درمان جویان و مطلعان محلی در مناطق یاد شده مصاحبه شده است. در بخش اسنادی نیز کتاب ها، مقالات و فیلم های مستند، اعم از فارسی و غیرفارسی مرتبط با موضوع، مورد بررسی قرار گرفته اند.