بررسی تطبیقی معانی عرفانی در مدیحه های مهدوی امام خمینی و عارف بجنوردی

مدایح و مراثی شیعی ، قسمت قابل توجهی از مفاهیم عرفانی را در خود دارند. در این میان مدیحه های مهدوی به سبب دارا بودن نوعی معرفت غیبی به شدت نگاهی عرفانی دارند. پژوهش حاضر با بررسی مقایسه ای و توصیفی معانی عرفانی در مدیحه‎های مهدوی دو شخصیت عارف مسلک و البته برخاسته از نظام اندیشه ای فقه جواهری و فلسفه صدرایی بر آن است تا اولا مفهوم عرفانی واژگانی که در این مدیحه ها وجود دارد را مشخص کند و ثانیا این مفاهیم را شرح نماید. شباهت خاستگاه‎های ذهنی و اجتماعی سرایندگان این مدیحه ها بی تردید در همسانی این اشعار نقش داشته است. امام خمینی و عارف بجنوردی هر دو فقیهند و با متون حدیثی پیرامون معرفت امام مانوسند. هر دو در فلسفه با واسطه شاگرد حاج ملاهادی سبزواری اند و هر دو بافت صدور زمانی مدایحشان تا پیش از انقلاب یکسان است. نقطه تفاوت آنان نیز در دو مساله است. عرفان امام خمینی اجتماعی است و عارف بجنوردی عزلت گراست. دیگر آنکه امام به هیچ سلسله ای اظهار ارادت خاص ندارد اما عارف بجنوردی آشکارا وابسته به نحله ی تصوفی خاصی می باشد.