اجرای عدالت انتقالی درخصوص جنگجویان خارجی در سوریه در پرتو اصل صلاحیت تکمیلی مثبت

این مقاله به بررسی مفهوم عدالت انتقالی و اجرای آن در خصوص جنگجویان خارجی در مخاصمه مسلحانه سوریه در پرتو اصل صلاحیت تکمیلی مثبت دیوان بین المللی کیفری پرداخته است. از آنجایی که محاکمه ناقضان حقوق بین المللی بشر دوستانه در سوریه جزو اهداف عدالت انتقالی می باشد، اصل صلاحیت تکمیلی مثبت با قادرسازی دولت برای تحقیق و تعقیب جنایات بین المللی از قبیل جنایت نسل زدایی، جنایت علیه بشریت، جنایت جنگی این امکان را به نظام قضایی ملی سوریه می دهد تا مجرمین و ناقضان حقوق بشر و بشردوستانه را محاکمه نماید. صلاحیت تکمیلی مثبت مبتنی بر گفتگو و تقسیم کار بین دیوان و محاکم ملی و همچنین بر همکاری و مشارکت متقابل دیوان و مراجع ملی تاکید می کند، این عمل نوعی تعامل با مناسبات میان نظام های ملی و نظام بین المللی به وجود می آورد که در مقابله با پدیده بی کیفرمانی موثر است. تکمیلی بودن صلاحیت دیوان، برای وضع قوانین لازم در راستای جرم انگاری جنایات مشمول صلاحیت دیوان است. بر اساس یافته های این پژوهش، این امکان وجود دارد تا دولت سوریه خلاء های موجود در نظام عدالت کیفری ملی خود برای تحقیق و تعقیب در مورد جنایات ارتکابی توسط جنگجویان خارجی را با اتکای به اصل تکمیلی مثبت دیوان بین المللی کیفری برطرف نماید. در این خصوص جرم انگاری جنایات بین المللی و همچنین آموزش سیستم قضایی، تعقیب مجرمین، اصلاح وباسازی نیروی پلیس و قضات برای مستندسازی جرایم، انجام تحقیقات درخصوص جرایم انجام شده، از جمله ظرفیت هایی است که با اتکای به اصل صلاحیت تکمیلی مثبت فراهم می شود، لذا چنین امکانی برای کشورهای غیرطرف اساسنامه مثل سوریه وجود دارد.