نقش دولت در صیانت از سرمایه اجتماعی در نامه 53 نهج البلاغه

سرمایه اجتماعی از جمله مفاهیمی است که طی چند دهه اخیر توجه محققان علوم اجتماعی و همچنین سیاست مداران و اقتصاددانان را جلب کرده است. این مقوله بیشتر از آن لحاظ مهم تلقی شده که تاثیر زیادی در توسعه جوامع دارد. در عین حال، با توجه به تاثیر گسترده آن می تواند از جهات دیگر هم مورد عنایت و تاکید باشد، به خصوص سیاستمداران می توانند به این عنصر مهم که موجب پیشبرد برنامه ها و تحقق اهداف آن ها در جامعه می شود توجه بیشتری داشته باشند. پرداختن به موضوع سرمایه اجتماعی با توجه به روند نزولی آن در ایران اسلامی ما را بر آن می دارد تا ضمن استفاده از دانش و تجربیات دیگران به منابع غنی اسلامی خود توجه کنیم. یافته های این مقاله نشان می دهد نگاه امیر مومنانg به مقوله تولید و حفظ سرمایه اجتماعی نگاهی دین محور و ارزش مدار است. او برای حاکم و کارگزاران دولتی در ارتباط با مقوله سرمایه اجتماعی، نقش محوری در حد الگوی ارزش ها و هنجارها قایل است. ایشان انتقال ارزش ها و هنجارهای سرمایه ساز را منوط به ارتباط و تعامل اخلاقی و حکیمانه حاکمیت با خدا و خلق می داند. وی پایبندی و اصرار بر ارزش های مهم اعتمادساز از قبیل تعبد خالصانه و عدالت را مورد تاکید قرار می دهد. در کل، می توان مدعی شد علیg تولید و حفظ سرمایه اجتماعی را منوط به حفظ و تقویت و گسترش ارزش ها و هنجارهای دینی و الهی می داند. در این راستا هفت سیاست کلان سرمایه ساز در نامه 53 مورد تاکید قرار گرفته است که عبارتند از: مردم داری، تقید دینی حاکمان و کارگزاران، عدالت ورزی فراگیر، اخلاقی بودن حاکم و کارگزاران، شایسته سالاری، حفظ و ترویج ارزش ها، حکمت ورزی. این تحقیق از روش تحلیل اسنادی و تحلیل مضمون برای پاسخ به پرسش های تحقیق بهره برده است.