مطالعه واکنش های فیزیولوژیک و عملکرد هیبریدهای 704، 705 و 706 ذرت تحت تاثیر مقادیر آبیاری به روش نواری تحت فشار

به منظور امنیت غذایی، تولیدات غذایی باید دو برابر شود و به روش های مختلف از محیط های نامساعد بهره برداری شود. این می تواند با توسعه سطح زیر کشت، افزایش تولید در هکتار و ارتقای کیفیت محصول میسر شود. بعلاوه افزایش تولید در هکتار طی نیمه دوم قرن گذشته مربوط به افزایش عملکرد در واحد سطح بوده است. تولید گیاهان شدیدا تحت تاثیر تنش های محیطی است. در شرایط کمبود آب استفاده از روش های آبیاری تحت فشار و رقم مناسب از گزینه های موثر در افزایش بهره وری آب محسوب می شوند. بنابراین مطالعه ای با این اهداف انجام شد: تعیین عملکرد و کارآیی مصرف آب ارقام ذرت علوفه ای در سطوح مختلف آبیاری، بررسی کم آبیاری روی صفات فیزیولوژیکی ذرت علوفه ای، شناسایی نحوه تاثیر برهمکنش کم آبیاری و رقم بر عملکرد، کارآیی مصرف آب و صفات فیزیولوژیکی ذرت.

مواد و روش ها:

 این بررسی بصورت کرت های خرد شده نواری با 3 تکرار در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی طی سال های 1397 و 1398 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان به اجرا درآمد. در این پژوهش مقادیر آب آبیاری در سه سطح شامل آبیاری در حد ظرفیت زراعی (بعنوان تیمار شاهد)، تا 75% ظرفیت زراعی و تا 50% ظرفیت زراعی در نوار های افقی به عنوان عامل A و همچنین تیمار رقم در سه سطح، شامل ارقام سینگل کراس 705، سینگل کراس 706 و سینگل کراس 704 ، در نوار های عمودی به عنوان عاملB مورد بررسی قرار گرفتند.

نتایج نشان داد تفاوت بین اکثر صفات معنی دار بود. بررسی عملکرد علوفه در تیمار های آبیاری نشان داد، عملکرد علوفه در تیمار آبیاری 100% ، 06/50 تن در هکتار بود که نسبت به تیمار آبیاری 75% و 50% به ترتیب 09/9 درصد و 83/24 درصد برتری داشت. مقایسه عملکرد علوفه در ارقام نشان داد، بیشترین تولید علوفه تر از رقم سینگل کراس 705 با میانگین عملکرد 65/45 تن در هکتار بدست آمد که نسبت به ارقام 706 و 704 بترتیب 04/14 و 29/10 درصد عملکرد بیشتری داشت. برهمکنش مقدار آبیاری و رقم نیز حاکی از بیشترین تولید علوفه تر از رقم 705 در تیمار آبیاری 100% بود. در بررسی کارآیی مصرف آب تیمارهای آبیاری، تیمار مقدار آبیاری 75% ظرفیت زراعی با کارآیی 94/7 کیلوگرم بر متر مکعب علوفه تر تولیدی، بیشترین بهره وری آب را داشت. رقم سینگل کراس 705 نیز با تولید 38/7 کیلوگرم بر متر مکعب نسبت به سایر ارقام کارآیی بالاتری در تولید علوفه داشت. در برهمکنش مقدار آبیاری و رقم، کمترین مقدار پرولین به تیمار مقدار آبیاری شاهد در طول دوره رشد با میانگینmolg-1DM µ 33/21 در رقم 706 و بیشترین مقدار آن به تیمار مقدار آبیاری 50 درصد نیاز آبی با میانگین 33/28 در رقم 705 اختصاص یافت. یعنی با کم شدن مقدار آبیاری، غلظت پرولین در برگ افزایش یافت. در برهمکنش دور آبیاری و رقم، بیشترین مقدار شاخص کلروفیل برگ به تیمار دور آبیاری شاهد در طول دوره رشد با میانگین 53/50 در رقم 705 و کمترین مقدار آن به تیمار مقدار آبیاری 50 درصد نیاز آبی با میانگین 50/39 در رقم 706 اختصاص یافت. بنابراین به منظور تولید علوفه در شهرستان گرگان ذرت هیبرید رقم 705 توصیه می شود.