چالش‏ های بومی‏ سازی ضمانت اجراهای کیفری در حقوق ایران با تاکید بر مجازات‏های جامعه ‏مدار

این پژوهش باهدف بررسی چالش های بومی سازی ضمانت اجراهای کیفری در حقوق ایران با تاکید بر مجازات جامعه مدار در ایران به صورت مطالعه کتابخانه ای با روش توصیفی _ تحلیلی انجام شده است. مجازات جامعه مدار (جایگزین کیفر حبس)، مجازاتی است که در راستای سیاست جنایی مشارکتی در بستر جامعه، نه در موسسه ها و نهادهای دولتی همانند زندان و موسسه های مشابه، اعمال و اجرا می شود. با افزایش جمعیت کیفری زندان ها و عدم کار آیی مجازات حبس تلاش های بسیاری در قالب سیاست های مختلف صورت گرفته که می توان پیدایش مجازات اجتماع محور را به عنوان بارزترین این نوع تلاش ها دانست که در قانون مجازات اسلامی سال 1/2/1392 به تصویب رسید. یافته های پژوهش نشان می دهد که مجازات جامعه مدار با چالش هایی در عمل مواجه شد. این چالش ها عبارت اند از:1-تعارض قوانین که تعارض ماده 84 قانون مجازات اسلامی با ماده 379 قانون آیین دادرسی کیفری در مورد خدمات عمومی رایگان؛ تعارض الزام به اخذ رضایت محکوم و رسیدگی غیابی که در ماده 406 قانون آیین دادرسی کیفری با مواد 65، 66 و 68 قانون مجازات اسلامی؛ امکان صدور دو نوع مجازات خدمات عمومی که تبصره ماده 64 و تبصره 3 از ماده 84 قانون مجازات اسلامی با بند «د» ماده 23 قانون مجازات اسلامی و تصریح تبصره 2 همین ماده تعارض دارد. عدم وجود سازوکار مناسب جهت هماهنگی بین دادگستری و نهادهای پذیرنده؛ در قانون مجازات اسلامی و آیین دادرسی کیفری در خصوص نهادهای قضایی مرتبط با مجازات جایگزین سزا گرایی کاستی هایی دیده می شود؛ چالش های تقنینی متعاقب صدور حکم 2-موانع فرهنگی شامل: قضات سنت گرا؛ نگرش های سزا گرایانه عامه مردم؛ تاخر فرهنگی؛ فقدان نیروی انسانی مناسب.3- موانع سیاسی که شامل: ایدیولوژی و فرهنگ سیاسی و سیاست کیفری سخت گیرانه غیرعلمی است. نتیجه گیری کلی: یافته های تحقیق نشان می دهد که اجرای مجازات جامعه مدار با سه چالش قانونی، فرهنگی و سیاسی مواجه هستند.