مقایسه روش استخراج بر فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره چای کوهی (Stachys lavandulifolia V.) و بهینه سازی شرایط تولید عصاره ریزپوشانی شده آن

در این پژوهش عصاره گیاه چای کوهی با کمک روش های خیساندن، سیال فوق بحرانی، فراصوت، آب زیربحرانی و ماکروویو استخراج شد. بیشترین بازده استخراج (55/22%) و فنول کل (mg GA/g DM 50/80) در عصاره استخراج شده با کمک فراصوت مشاهده شد. فعالیت آنتی اکسیدانی غلظت های مختلف عصاره با 100 ppm آنتی اکسیدان سنتزی TBHQ مقایسه شد که با افزایش غلظت عصاره فعالیت آنتی اکسیدانی افزایش یافت. نوع و درصد مواد دیواره (0، 50 و 100)، نسبت عصاره به مواد دیواره (1/0، 25/0 و 4/0 درصد وزنی/وزنی) و زمان فراصوت (2، 4 و 6 دقیقه) به عنوان سطوح متغیر مستقل و راندمان ریزپوشانی ترکیبات فنولی، اندازه نانوکپسول و پتانسیل زتا به عنوان پاسخ جهت بهینه سازی شرایط ریزپوشانی عصاره در نظر گرفته شدند. افزایش زمان فراصوت منجر به افزایش راندمان ریزپوشانی و کاهش اندازه کپسول شد. با افزایش نسبت عصاره به مواد دیواره نیز راندمان ریزپوشانی عصاره افزایش و اندازه ذرات کاهش یافت. نوع مواد دیواره بر راندمان، پتانسیل زتا و اندازه کپسول ها تاثیر داشتند. شرایط بهینه برای ریزپوشانی عصاره چای کوهی به صورت 6 دقیقه فراصوت، نسبت عصاره به دیواره 4/0 و مقدار صمغ عربی و آلژینات به ترتیب 3/30 و 7/69 درصد بود. در شرایط بهینه راندمان ریزپوشانی 43/57 درصد، پتانسیل زتا 1/52- میلی ولت و اندازه ذرات 06/82 نانومتر بدست آمد. میزان ته نشینی و رهایش نانوکپسول طی دوره نگهداری افزایشی بود. از نظر ساختاری نانوکپسول عصاره چای ساختاری صاف و بهم پیوسته داشت که با توجه به راندمان بالای ریزپوشانی این نانوکپسول می تواند به عنوان یک ترکیب آنتی اکسیدان به مواد غذایی اضافه شود.