رابطه هیپوتیروییدی مادری و کاهش خارهای دندریتی در یاخته های پیرامیدال مغز موش Balb/C

امروزه نقش هورمون های تیروییدی در تکامل طبیعی مغز انسان و سایر حیوانات موضوعی انکار ناپذیر و شناخته شده است. در این رابطه ادعا شده است که ناکارآیی این هورمون ها در دوران پیش از تولد باعث تغییرات تکاملی غیرقابل انکار ی در روند شکل گیری مغز می شود. بنابراین در این پژوهش سعی گردیده است تا نقش احتمالی این هورمون ها با استفاده از هیپوتیروییدی مادری بر تغییرات مورفومتریک نقاط سیناپسی یاخته های پیرامیدال قشر مغز نوزادان موش مورد مطالعه قرار گیرند.
این پژوهش به صورت تجربی، بر روی 24 سر موش نژاد Balb/C در دو گروه تجربی و کنترل صورت گرفت. مادران گروه تجربی با بهره گیری از 05/0% پروپیل تیواوراسیل (PTU) که به آب آشامیدنی حیوانات اضافه گردید تیروییدکتومی شیمیایی شدند و گروه کنترل بصورت دست نخورده باقی ماندند. نمونه های هر دو گروه با موش های نر هم نژاد آمیزش داده شدند. سپس مغز نوزادان 20 روزه متعلق به هر دو گروه مورد آماده سازی بافتی و رنگ آمیزی اختصاصی گلژی قرار گرفت و روند سیناپس زایی و تکامل دندریتی نورون های پیرامیدال در آن ها با استفاده از آزمون t-test مقایسه گردید.
نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که میانگین کلی خارهای دندریتی نوزادان مربوط به گروه تجربی (45/0±08/31) در مقایسه با گروه کنترل (55/0±88/39) دارای کاهش معنی داری است (p<0.05). هم چنین میانگین کلی فاصله خارهای شمارش شده در نمونه های تجربی (86/0±78/3) نسبت به کنترل (05/1±57/2) نیز به شکل معنی داری افزایش یافته است (p<0.005).
نتایج حاصل دلالت بر این موضوع می نمایند که هورمون های تیروییدی در تکامل و بلوغ نورون های مغزی دارای نقش کلیدی هستند تا آنجا که کاسته شدن از ترشح طبیعی این هورمون ها در مادران باردار، تکامل و روند سیناپس زایی نورونی را در نسل بعد می تواند تحت تاثیر قرار دهد.