اولتراسونوگرافی بیضه و اپیدیدیم و ارزیابی کیفیت مایع منی در بز سانن (Capra aegagrus hircus)

اولتراسونوگرافی بیضه یک روش استاندارد برای معاینه در حیوانات می باشد. با توجه به اینکه اولتراسونوگرافی یک روش ارزشمند و غیرتهاجمی برای ارزیابی مورفولوژی و سلامت دستگاه تناسلی در دامپزشکی است، بنابراین در این مطالعه ارتباط ویژگی های اولتراسونوگرافی بیضه و اپیدیدم با کیفیت مایع منی در بزهای نر سانن بررسی گردید. همچنین کمترین سنی که  بزهای نر سانن قادر به تولید اسپرم با کیفیت برای باروری هستند، ارزیابی گردید.

مواد و روش ‏ها: 

تعداد 24 بز نر 6 تا 18 ماهه نژاد سانن مورد مطالعه قرار گرفتند. اندازه گیری دور کیسه بیضه و اولتراسونوگرافی بیضه و اپیدیدیم انجام شد و اندازه دور کیسه بیضه، طول، عرض و حجم دم اپیدیدیم به دست آمد. پس از انجام اولتراسونوگرافی، مایع منی به روش تحریک الکتریکی انزال اخذ و پارامترهای اسپرمی محاسبه  شد.

یافته‏ ها: 

میانگین وزن بدن، اندازه دور کیسه بیضه، طول، عرض و حجم اپیدیدیم به ترتیب 4/01±32/99 کیلوگرم، 0/24±220/96 میلی متر، 0/14±1/77 میلی متر، 0/14±1/91 میلی متر و 0/20±5/43 میلی لیتر محاسبه شد. همچنین یافته های مربوط به کیفیت مایع منی نشان داد که میانگین حجم مایع منی، تعداد اسپرم، درصد اسپرم های زنده، متحرک و نرمال به ترتیب 0/17±1/66 میلی لیتر، 1522±106×22/59 عدد، 2/34±71/40 درصد، 2/04±57/51 درصد و 3/13±67/65 درصد بود.

نتیجه‏ گیری: 

تمامی پارامتر های التراسونوگرافیک همزمان با افزایش سن افزایش یافتند که استاندارد اندازه ها در سنین 6، 12 و 18 ماهگی مشخص شد. با توجه به نتایج پارمترهای مایع منی، می توان نتیجه گرفت بز سانن در سن 18 ماهگی دارای پارامترهای قابل قبول اسپرمی برای باروری را دارا می باشد. بنابراین توصیه می شود از اسپرم های بز نژاد سانن حداقل از 18 ماهگی به بعد استفاده شود تا نتایج بهتری در باروری این نژاد به دست بیاید.