اثر شوری و کاربرد اسید هیومیک، نانواکسیدها بر فتوسنتز جاری و انتقال ماده خشک گندم

به منظور بررسی اثر اسید هیومیک، نانوذرات آهن و سیلیکون بر سهم فرآیند انتقال مجدد و فتوسنتز جاری در عملکرد گندم در شرایط شوری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در گلخانه پژوهشی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1400 انجام شد. عوامل آزمایشی شامل سطوح شوری (عدم استفاده از شوری به عنوان شاهد، شوری 35 و 70 میلی مولار توسط NaCl)، محلول پاشی نانوذرات در چهار سطح (عدم محلول پاشی به عنوان شاهد، محلول پاشی 8/0 گرم در لیتر نانو اکسید آهن، محلول پاشی 40 میلی گرم در لیتر نانوذرات سیلیکون و کاربرد هم زمان 8/0 گرم در لیتر نانواکسید آهن و 40 میلی گرم در لیتر نانو سیلیکون) و محلول پاشی اسید هیومیک (محلول پاشی با آب به عنوان شاهد و محلول پاشی سه گرم در لیتر) بودند. نتایج نشان داد کاربرد هم زمان اسید هیومیک و محلول پاشی 40 میلی گرم نانواکسید آهن و سیلیکون در شرایط عدم اعمال شوری، انتقال ماده خشک از ساقه (70/31 درصد) و اندام هوایی (17/22 درصد) را کاهش و فتوسنتز جاری، سهم فتوسنتز جاری در عملکرد دانه، شاخص سطح برگ، حجم و وزن ریشه، بیوماس کل و عملکرد تک بوته (به ترتیب 20/76، 14/26، 02/61، 70/64، 68/46، 06/68 ، 97/46 درصد) را نسبت به شرایط عدم کاربرد محلول پاشی اسید هیومیک و نانواکسید آهن و سیلیکون تحت شرایط شوری 70 میلی مولار خاک افزایش داد. به نظر می رسد محلول پاشی اسید هیومیک و نانواکسید آهن و سیلیکون می تواند با بهبود فتوسنتز جاری، سرعت فتوسنتز جاری، شاخص سطح برگ، حجم و وزن ریشه و بیوماس کل عملکرد دانه گندم تحت شرایط شوری خاک را افزایش دهد.