اثر منابع مختلف کودهای آلی و نیتروژن بر برخی ویژگی های فیزیولوژیکی، کمی و کیفی برنج

به منظور بررسی اثر منابع مختلف کود های آلی و نیتروژن بر برخی ویژگی های فیزیولوژیکی، کمی و کیفی برنج در کشت مستقیم، آزمایشی مزرعه ای در سال زراعی 1400-1399، به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در اهواز انجام شد. فاکتور اصلی کاربرد کودهای آلی در سه سطح (اسید هیومیک، اسید فولویک و تیمار شاهد) و کاربرد کود نیتروژن در شش سطح (کود اوره گرانوله، کود اوره با پوشش گوگردی، کود سولفات آمونیوم، محلول اوره و نیترات آمونیوم، ترکیب کود اوره با پوشش گوگردی و کود اوره گرانوله و عدم مصرف هیچ گونه کود نیتروژنه به عنوان تیمار شاهد) به عنوان فاکتور فرعی بودند. مقایسه میانگین اثرهای ساده نشان داد که بیش ترین درصد پروتیین کل برگ، عملکرد شلتوک، وزن هکتولیتر، طول دانه شلتوک، عرض دانه سفید پس از پخت و کم ترین درصد خرد شدن دانه ها پس از سفید شدن در کاربرد اسید هیومیک مشاهده شد. افزایش عملکرد شلتوک، طول دانه شلتوک و عرض دانه سفید پس از پخت در تیمار کاربرد اسید هیومیک در مقایسه با شاهد به ترتیب 4/19، 4/5 و 6/5 درصد بود. بیش ترین درصد پروتیین کل برگ، طول دانه شلتوک، عرض دانه سفید پس از پخت و کم ترین درصد خرد شدن دانه ها پس از سفید شدن با کاربرد اوره با پوشش گوگردی و یا اوره با پوشش گوگردی همراه با اوره گرانوله به دست آمد. مقایسه میانگین برهم کنش فاکتورها نشان داد که بیش ترین شاخص سطح برگ به تیمار کاربرد اوره با پوشش گوگردی و یا کاربرد اوره با پوشش گوگردی همراه با اوره گرانوله × کاربرد اسید فولویک و بیش ترین میزان کلروفیل a، b، کاروتنوییدها و طول دانه سفید پس از پخت به تیمار کاربرد اوره با پوشش گوگردی همراه با اوره گرانوله × کاربرد اسید هیومیک تعلق داشت. به نظر می رسد فراهمی نیتروژن در خاک در مراحل مختلف رشد و نمو برنج تحت کاربرد تیمارهای کودهای نیتروژنی و بهبود ویژگی های خاک در اثر کاربرد کودهای آلی و در نتیجه دستیابی کافی به عناصر غذایی، بهبود ویژگی های فیزیولوژیک، کمی و کیفی برنج را در پی داشته است. بر اساس نتایج این آزمایش به نظر می رسد کاربرد ترکیبی اسید هیومیک و یا اسید فولویک همراه با کود اوره با پوشش گوگردی و یا اوره با پوشش گوگردی همراه با اوره گرانوله در شرایط مشابه قابل توصیه باشد.