مقایسه اثربخشی آموزش گروهی ذهن آگاهی، آموزش شناختی- رفتاری و آموزش ترکیبی به مادران بر حافظه کاری و تکانشگری کودکان با اختلال کاستی توجه-بیش فعالی

کودکان با اختلال کاستی توجه- بیش فعالی با مشکلاتی در زمینه حافظه کاری و تکانشگری مواجه هستند و وضعیت روانی مادران خود را تحت تاثیر قرار می دهند. هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی آموزش گروهی ذهن آگاهی، آموزش شناختی- رفتاری و آموزش ترکیبی به مادران بر حافظه کاری و تکانشگری کودکان 7 تا 9 سال با اختلال کاستی توجه-بیش فعالی شهر کرمان بود.

طرح پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری کلیه مادران و کودکان پسر پایه های اول تا سوم دوره اول ابتدایی دارای اختلال نقص توجه-بیش فعالی شهر کرمان بود. حجم نمونه شامل 60 نفر (15 نفر در هر گروه) به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی ساده در گروه های کنترل و آزمایش قرار گرفتند. ابزارهای اندازه گیری پرسشنامه تکانشگری و پرسشنامه کارکردهای اجرایی بود. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس چندمتغیره و تحلیل کواریانس با اندازه گیری مکرر استفاده شد.

یافته ها نشان داد تفاوت معناداری بین میانگین نمرات سه مرحله پیش آزمون، پس آزمون و آزمون پیگیری متغیرهای حافظه کاری و تکانشگری کودکان با اختلال کاستی توجه بیش فعالی وجود داشت. میانگین و انحراف معیار متغیر حافظه کاری در مرحله پس آزمون در آموزش ذهن آگاهی 34/19±31/4، در شناختی- رفتاری20/18±85/4، در ترکیبی 51/22±14/5 و در گروه کنترل 88/81±40/8 و در متغیر تکانشگری در آموزش ذهن آگاهی 37/19±08/4،  در شناختی-رفتاری 08/23±56/4، در ترکیبی 02/17±67/3 و در گروه کنترل 83/30±24/4 به دست آمد (001/0>p).

نتایج مطالعه حاضر نشان داد که آموزش گروهی ذهن آگاهی، آموزش شناختی-رفتاری و آموزش ترکیبی به مادران موجب افزایش حافظه کاری و کاهش تکانشگری در کودکان با اختلال کاستی توجه- بیش فعالی شده است.