سمیت کبدی عصاره آبی ریزوم گیاه ‎ خولنجان (Alpinia officinarum) در موش های صحرایی نر نژاد ویستار

کبد اصلی ترین ارگان دخیل در متابولیزاسیون انواع داروها و سموم است. یکی از عوارض محتمل در مصرف بی رویه گیاهان دارویی بروز آسیب کبدی است. گیاه خولنجان (Alpinia officinarum) دارای خواص بیولوژیک مختلفی از جمله اثرات آنتی هایپرلیپیدمیک، ضدالتهاب، ضد ویروس، ضد باکتری، ضد سرطان و آنتی اکسیدان است. این مطالعه به منظور تعیین سمیت کبدی عصاره آبی ریزوم گیاه ‎‏خولنجان در موش های صحرایی نر انجام شد.

در این مطالعه تجربی 35 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار به صورت تصادفی در 5 گروه 7 تایی شامل گروه کنترل و چهار گروه تجربی تقسیم شدند. عصاره آبی ریزوم گیاه ‎‏خولنجان در دوزهای 100، 200، 400 و 800 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن روزانه به مدت 4 هفته گاواژ شد. پس از 28 روز نمونه های بافت کبد با ضخامت 5 میکرون تهیه و به روش رنگ آمیزی H&E بررسی شدند. آنزیم های کبدی آسپارتات آمینوترانسفراز (AST)، آلانین ترانسفراز (ALT) و آلکالین فسفاتاز (ALP) با کیت شرکت پارس آزمون ارزیابی شدند.

 سطح آنزیم های کبدی AST، ALT و ALP در همه گروه های تجربی نسبت به گروه کنترل افزایش آماری معنی داری یافت (P<0.05). آسیب های بافتی در گروه های دریافت کننده عصاره آبی ریزوم گیاه ‎‏خولنجان مشاهده شد و بیشترین آسیب کبدی شامل دژنره شدن گسترده هپاتوسیت ها و نکروز هپاتوسیت های کبدی در گروه های دریافت کننده دوزهای 400 و 800 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن مشاهده شد.

مصرف عصاره آبی ریزوم گیاه ‎‏خولنجان با دوز بیش از 100 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن می تواند سبب آسیب کبدی شود و در دوز 800 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن مرگ آور است.