اثربخشی آموزش پیش رونده شناختی رایانه محور بر عملکرد حافظه فعال دیداری/شنیداری کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه-بیش فعالی 8تا12 ساله

 نقص توجه-بیش‌فعالی (ADHD)، اختلالی عصبی-‌رشدی است و با سه ویژگی اصلی یعنی نقص توجه، بیش‌فعالی و تکانشگری توصیف می‌شود. هدف پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی آموزش پیش‌رونده شناختی رایانه‌محور بر عملکرد حافظه فعال دیداری/شنیداری کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه-بیش‌فعالی 8تا12ساله بود.

روش‌بررسی: 

روش مطالعه نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون همراه با گروه گواه بود. جامعه آماری تمامی دانش‌آموزان دختر و پسر دارای اختلال نقص توجه و بیش‌فعالی 8تا12ساله شهر تبریز در سه‌ماهه آخر سال 1397 بودند. برای انتخاب نمونه، ابتدا از نواحی آموزش‌وپرورش شهر تبریز، به‌صورت تصادفی خوشه‌ای چندمرحله‌ای یک ‌ناحیه در نظر گرفته شد. سپس از بین مدارس ابتدایی این ناحیه سه مدرسه به‌صورت تصادفی انتخاب شده و با استفاده از پرسشنامه علایم مرضی کودک-ویرایش چهارم (گادو و اسپرافکین، 1994) کودکان از نظر علایم ADHD غربال شدند. در ادامه دانش‌آموزان مذکور طبق تشخیص پزشک فوق‌تخصص روان‌پزشکی کودک و نوجوان تشخیص قطعی یافتند. برای آموزش به گروه آزمایش، از نگاشت رایانه‌ای آزمون سنجش حافظه فعال وکسلر-ویرایش سوم (1997) استفاده شد. پس از اجرای پیش‌آزمون، آموزش حافظه فعال به‌مدت ده جلسه 45دقیقه‌ای، هفته‌ای دو جلسه به‌صورت انفرادی بر گروه آزمایش اعمال شد. بعد از پایان مداخله، به‌منظور رعایت اخلاق برای گروه گواه دو جلسه آموزش برگزار شد. داده‌ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره با نرم‌افزار SPSS نسخه 22 در سطح معنا‌داری 0٫05 تحلیل شدند.

یافته‌ها: 

نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که مداخله پیش‌رونده شناختی رایانه‌محور بر حافظه فعال دیداری (0٫001>p) و حافظه فعال شنیداری (0٫001>p) دانش‌آموزان با اختلال نقص توجه-بیش‌فعالی در گروه آزمایش، اثر مثبت و معناداری داشت.

نتیجه‌گیری: 

براساس نتایج پژوهش، آموزش پیش‌رونده شناختی رایانه‌محور سبب بهبود حافظه فعال دیداری و حافظه فعال شنیداری کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه-بیش‌فعالی 8تا12ساله می‌شود.