ارزیابی ناهنجاری های دمایی دوره گرم سال در ایستگاه های منتخب استان اردبیل تحت شرایط تغییر اقلیم

گرم شدن کره زمین در دهه های اخیر نسبت به دهه های گذشته ناشی از نوسانات اقلیمی کره زمین است. در این پژوهش، ناهنجاری های دمایی ایستگاه های منتخب استان اردبیل تحت شرایط تغییر اقلیم بررسی شد و آمار بلندمدت (2021-2100) میانگین های حداقل، حداکثر و روزانه دما ایستگاه های سینوپتیک منتخب استان اردبیل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. برای این منظور ابتدا شدت های مختلف ناهنجاری های دمایی ایستگاه ها بر اساس داده 2020-1980 با استفاده از شاخص Z محاسبه شد. متعاقب ارزیابی توانایی ریزگردان لارس و دریافت خروجی با استفاده از ریزگردانی مدل CanESM2، فراوانی و درصد هر یک از دامنه های شدت های ناهنجاری دمایی مولفه های سه گانه دمای ایستگاه ها شمارش و محاسبه شد. درصد فراوانی پیش بینی شده ناهنجاری های دمایی تحت سناریوی متوسط (RCP4.5) بیشتر از سناریوی خوش بینانه (RCP2.6) و تحت سناریوی بدبینانه (RCP8.5) بیشتر از سناریوی متوسط است. اختلاف برآورد دو سناریوی RCP8.5 و RCP2.6 و بیشترین مقدار تفاضل دو ناهنجاری گرم و سرد در آگوست به حداکثر خود می رسد. در هر سه سناریو درصد ناهنجاری گرم بر شرایط بهنجار و ناهنجاری سرد غلبه دارد. تحت سناریوی RCP2.6 ناهنجاری گرم در آگوست بیشترین و در اکتبر کمترین فراوانی و ناهنجاری سرد در آگوست کمترین و در سپتامبر بیشترین فراوانی را دارد. تحت سناریوی RCP8.5 ناهنجاری گرم در آگوست و ژوییه و ناهنجاری سرد در می و ژوین تکرار بیشتری دارد. ترتیب شدت های مختلف ناهنجاری های دمایی سه مولفه مورد مطالعه در استان اردبیل تحت سناریوی RCP4.5، از بیشترین به کمترین درصد عبارت است از: شرایط بهنجار، گرم متوسط، گرم ضعیف، سرد ضعیف، بسیار گرم، سرد متوسط، بسیار سرد، بی نهایت گرم و بی نهایت سرد که در بین انواع شدت های ناهنجاری دمایی غلبه با گرم متوسط و گرم ضعیف است. این یافته نشان دهنده احتمال زیاد وقوع گرمایش و تغییر اقلیم آینده در این محدوده است و بر تداوم و تشدید رخداد ناهنجاری های گرم دوره گذشته در دوره آینده دلالت دارد.