بررسی مقابله ای راهکارهای ترجمه عبارت های طنزآمیز در زیرنویس عربی فیلم فارسی مارمولک بر پایه الگوی کیارو

ترجمه طنز به شکل دوبله و زیرنویس، پیوسته چالشی جدی برای مترجمان این حوزه است. از نظر کیارو بیشتر لطیفه ها فرهنگ محور هستند و ممکن است یک لطیفه خاص، برای یک شخص ناآشنا با فرهنگ، هیچ حس خنده داری نداشته باشد. مترجم گاهی ناگزیر می شود برای پیشگیری از انتقادهای اجتماعی، دست به حذف و یا تغییر در بخشهایی بزند. با مقایسه شیوه های به کار رفته در ترجمه عبارت های طنزآمیز، نتایج نشان از آن دارد که مترجمان در رویارویی با این چالش ها، شیوه ها و عملکردهای متفاوتی را به نمایش می گذارند. این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی به بررسی مقابله ای راهکارهای انتقال پیام های طنزآمیز در فیلم فارسی «مارمولک» بر پایه مدل کیارو می پردازد تا عملکرد مترجم را در رویارویی با موارد اشکال برانگیز در ترجمه زیرنویس ارزیابی کند. به این منظور، همه دیالوگ های طنز، شناسایی و متن مبدا و مقصد خط به خط با هم تطبیق داده شد، آنگاه در جدول های جداگانه تقسیم بندی گردید. به گونه کلی و بر پایه تجزیه و تحلیل دیالوگ های فیلم، یافته ها نشان می دهد که شگرد «حذف» به میزان (31%) و «جایگزینی» با (29%) به ترتیب، پرکاربردترین و شگرد «ترجمه تحت اللفظی» با اختصاص (17%) کم کاربردترین راهکار مترجم در زیرنویس این فیلم است. گفتنی است در جایی که مترجم راهکار حذف را به کار برده، محصول پایانی را از هرگونه حس طنز خالی نموده است