بررسی عوامل و نشانه های راوی اعتمادناپذیر در رمان نوجوان وقتی مژی گم شد و اثرگذاری آن بر عنصر غالب معرفت شناسانه

وجود تکنیک‌های روایی و نکات فنی در متن، به‌ویژه متنی که برای مخاطبان کم‌سن نگاشته شده است، ضرورت نقد و بررسی متون را بیش‌ازپیش آشکار می‌کند. در این ‌میان بررسی راوی اعتمادناپذیر در رمان نوجوان اهمیت بیشتری دارد؛ زیرا نویسنده قصد دارد با ایجاد تناقض و عدم قطعیت و تعلیق در متن با استفاده از راوی نامعتبر، خواننده‌ی نوجوان را از مخاطب پذیرای متن به منتقد آگاه تبدیل کند. این پژوهش با استفاده از شیوه‌ی توصیفی‌تحلیلی، به بررسی علل و شواهد اعتمادناپذیری راوی و تاثیرگذاری آن بر وجه معرفت‌شناسانه در رمان نوجوان وقتی مژی گم شد از حمیدرضا شاه‌آبادی می‌پردازد تا بدین ‌وسیله با گره‌گشایی از تعلیقات و تناقضات موجود در متن، گامی در راستای افزایش توانایی خوانش انتقادی خوانندگان نوجوان بردارد. حاصل پژوهش نشان می‌دهد که از یک سو عواملی همچون کودک‌بودن، درگیری شخصی راوی در داستان و فاصله‌ی نگرشی راوی با شخصیت‌های داستان با نشانه‌های محتوایی مانند گزارش ناکافی دادن، تناقض میان واقعیت‌های داستانی و دیدگاه راوی و اعتراف‌های راوی به دروغ‌گویی خویش باعث کاهش اعتماد مخاطب در قبال راوی می‌شود و از سوی دیگر، این داستان که بیشتر به شناخت و کشف علل و عوامل حوادث داستان می‌پردازد، در بعد معرفت‌شناسانه برجسته‌تر است و راوی ‌اعتمادناپذیر با تناقضاتی که در متن ایجاد می‌کند، وسیله‌ای است که این شناخت و معرفت را به‌ چالش‌ می‌کشد و آن را امری نسبی قلمداد می‌کند.