کودکان و تحولات خانواده ایرانی: مقدمه ای بر آینده کودکی در ایران

پژوهش حاضر به دنبال شناسایی وضعیت کودکان ایرانی بر اساس تحولات نهاد خانواده است. چنین مطالعه ای مقدمه ای بر مطالعات پیرامون آینده کودکی در ایران است، زیرا چشم اندازی از وضعیت آن ها در چند سال آینده به ما ارایه می کند.

رویکرد پژوهش کیفی است و از روش های تحقیق چندگانه همچون تحلیل اسنادی، تحلیل ثانویه اطلاعات و فراتحلیل برای گردآوری و تجزیه و تحلیل یافته ها استفاده شده است.

یافته ها: 

یافته ها نشان می دهند که کودکان، کودکی آن ها و حقوق کودکان به عنوان سه پایه اصلی مطالعات کودکی، در درون فضای تحولی نهاد خانواده در ایران به سرعت در حال دگرگونی هستند. کمترین تحول آن ها در: 1 سطح پایه اول یعنی کاهش جمعیت کودکان به دلیل کاهش ازدواج و نرخ موالید است؛ 2 تحول کودکی با محوریت تحول مفهومی از معنایی جمع گرایانه و مبتنی بر خانواده به فضای مفهومی فردیت یافته، آسیب مندتر و محدود به فضای مجازی پیش می رود؛ 3 تحول حقوق کودک از مبانی و مواد مبتنی بر محوریت نهاد خانواده به سمت حقوقی فردگرایانه تر رفته و با کاهش انسجام و همبستگی نهاد خانواده و کاهش نقش حمایتی و نظارتی خانواده نسبت به کودکان، اهمیت وجود ساختار حقوقی با ضمانت اجرایی دقیق تر برای کودکان روز به روز بیشتر می شود.

نتیجه گیری:

 آینده کودکان و کودکی آن ها در ایران پیرو تحولات خانواده به سمت کاهش جمعیت کودکان، فردیت بیشتر کودکان، آسیب مندی بیشتر و انزوای آن ها، افزایش اهمیت حقوق کودکان و تدقیق مواد قانونی در همه ابعاد و تا بیشترین سطح و همچنین افزایش ضمانت اجرایی مواد مرتبط با حقوق کودک، سوق می یابد.