ایده وحدت شریعت، حکمت و شهود در تاریخ فلسفه اسلامی با تاکید بر قرون 6 تا 8 هجری

موضوع این مقاله رابطه بین شریعت، حکمت و عرفان است. توجه به تاریخ و عناصر زمان و مکان مباحث و موضوعات علمی، نقش بنیادی در توضیح آن ها و تبیین پیامدهای مترتب بر آن ها دارد. پژوهش حاضر به دنبال رصد تاریخی این مسیله و تبیین اوج آن در قرن ششم تا نیمه اول قرن هشتم قمری در فضای فکری عالم اسلام به ویژه در حوزه عقلی و جغرافیایی آذربایجان است و همین طور در صدد ارایه مدلل نظریه مختار (جمع و تلفیق) از بین انواع رویکردهاست که با روش کتابخانه ای سامان یافته است. یافته های تحقیق حاضر بدین قرار است: 1. این موضوع از مباحث کهن در بیشتر نحله های فلسفه اسلامی است؛ 2. در مورد نسبت و رابطه این مقولات سه گانه با همدیگر، نظرات مختلفی ارایه شده که مقبول ترین آن ها نظریه جمع و تلفیق است؛ 3. اولین قله طرح این جریان مربوط به حوزه عقلی آذربایجان به وسیله شیخ شهاب الدین سهروردی و خواجه نصیرالدین طوسی و پیروان آن ها در قرون ششم تا هشتم قمری است.؛ 4. این زمینه سازی متفکران در قرون ششم تا هشتم، طرح کامل ایده جمع و تلفیق را در فلسفه صدرایی مهیا ساخت.