تجارب بیماران دیالیز صفاقی ایرانی در خصوص تصمیم گیری برای انتخاب نوع درمان جایگزینی کلیه: یک مطالعه کیفی

دیالیز صفاقی روشی مناسب و مقرون به صرفه برای جایگزینی عملکرد کلیه در بیماران مبتلا به نارسایی کلیه است. با این وجود، در کشور ایران درصد بسیار کمی از بیماران مبتلا به نارسایی کلیه از دیالیز صفاقی استفاده می کنند که دلایل آن کمتر شناخته شده است. از این رو هدف این مطالعه تبیین تجارب بیماران ایرانی تحت دیالیز صفاقی در خصوص تصمیم گیری برای انتخاب روش درمان جایگزینی کلیه می باشد.

مواد و روش ها: 

در این مطالعه کیفی 18 بیمار تحت دیالیز صفاقی ساکن در چهار استان کشور ایران مشارکت کردند. روش نمونه گیری از نوع هدفمند بود و داده ها با مصاحبه نیمه ساختاریافته انفرادی جمع آوری شد. روش تحلیل کیفی از نوع محتوای مرسوم و با کمک نرم افزار 10MAXQDA  بود.

یافته ها:

 تحلیل متن مصاحبه ها منجر به ظهور سه طبقه اصلی شد: طبقه اول که تحت عنوان «استقلال تهدیدشده» شامل دو زیرطبقه وابستگی و فشار برای تصمیم گیری که خود زیرطبقه وابستگی نیز شامل سه زیرطبقه دیگر وابستگی در انجام امورات روزانه، وابستگی به خانواده، حیات وابسته به دیالیزبود. فشار برای تصمیم گیری نیز خود شامل دو زیرطبقه دیگر تحت عناوین تهدید جایگاه شغلی و اجتماعی و فقدان راه جایگزین بود. طبقه بعدی با عنوان فرهنگ نامطلوب حاکم بر سیستم درمان که تحت زیرطبقه اصلی فقدان تصمیم گیری مشارکتی که این نیز به نوبه خود به دو زیرطبقه ارجحیت نظر پزشک و بی-توجهی به منشور حقوق بیمار تقسیم بندی گردید.

نتیجه گیری:

 باید تمام عوامل، یعنی عوامل و شرایط بیمار به همراه فرهنگ منطقه و توجیه بیمار و درصورت نیاز خانواده وی با توجه به ماهیت مزمن بیماری و درگیر بودن همیشگی اعضای خانواده بیمار در این فرایند، دادن اطلاعات کافی و موثق و ایجاد دسترسی باز به این اطلاعات برای بیمار و خانواده در نظر گرفتنه شود. در این راستا، تصمیم گیری مشارکتی بهترین، موثرترین و رضایت بخش ترین حالت ممکن از انواع تصمیم گیری برای بیمار خواهد بود.