تاثیر حذف جیره های آنیونیک بر پاسخ متابولیکی، تولید شیر و عملکرد تولیدمثلی گاوهای هلشتاین طی دوره انتقال

سابقه و هدف :

اگر چه عدم توازن مواد مغذی نقشی در سبب شناسی بروز هیپوکلسیمی نداشته و وجود نقص در سازگاری فیزیولوژیکی دلیل عمده ی بروز است، متداول ترین فرآیندهای مورد استفاده برای پیشگیری از بروز هیپوکلسیمی تغذیه ای بوده و شامل به کارگیری برخی عوامل مدیریتی در جیره حیوانات نزدیک به زمان زایش است. هدف از پژوهش حاضر بررسی تآثیر حذف جیره های آنیونیک بر پاسخ متابولیکی، تولید شیر و عملکرد تولید مثلی گاوهای هلشتاین طی دوره انتقال بود.

دویست رآس گاو هلشتاین با نوبت زایش 0/1 ± 0/3، نمره وضعیت بدنی 5/0 ± 50/3 و وزن بدن 0/45 ±740 کیلوگرم، در قالب طرح کاملا تصادفی به تیمارهای آزمایشی اختصاص داده شدند. تیمارهای آزمایشی شامل 1- جیره شاهد (تفاوت آنیون-کاتیون100+ میلی اکی والان در کیلوگرم ماده خشک مصرفی) و 2- جیره آنیونیک (تفاوت آنیون-کاتیون100- میلی اکی والان در کیلوگرم ماده خشک مصرفی) بود. تغذیه جیره ها از سه هفته مانده به زایش شروع و تا زمان زایش ادامه یافت. غلظت های سرمی کلسیم، فسفر و منیزیم در زمان زایش (0)، 6 ،12 ،24 ،36 و 48 ساعت بعد از زایش اندازه گیری شدند. غلظت اسیدهای چرب غیراستریفه، بتاهیدروکسی بوتیرات و آنزیم های کبدی در روزهای 7 و 14 بعد از زایمان ارزیابی شدند. ماده خشک مصرفی در 48 ساعت اول پس از زایمان بررسی شد. تولید شیر روزانه طی 23 روز اول شیردهی ثبت شد و پس از آن به طور ماهانه به مدت دو ماه ثبت شد.

میانگین تولید شیر (55/0±27/39 در مقابل 73/0±39/40 کیلوگرم در روز) در گروهی که نمک آنیونیک مصرف کردند به طور معنی داری بیشتر از گروه شاهد بود. میانگین ماده خشک مصرفی (13/0±90/12 در مقابل 12/0±10/12 کیلوگرم در روز) در گروهی که نمک آنیونیک مصرف کردند به طور معنی داری کمتر از گروه شاهد بود. جیره های آنیونیک هیچ اثری بر غلظت فسفر، منیزیم، اسیدهای چرب غیراستریفه و بتاهیدروکسی بوتیرات خون در مقایسه با گاوهای شاهد نداشت. غلظت کلسیم تنها در 24 و 48 ساعت اول پس از زایش در گروهی که جیره آنیونیک مصرف کردند، بیشتر از گروه شاهد بود (05/0>P).. نتایج نشان داد استفاده از جیره های آنیونیک در مقایسه با گروه شاهد درصد سخت زایی، جفت ماندگی، متریت و هیپوکلسیمی تحت بالینی را کاهش داد و تاثیری بر درصد بروز اندومتریت، هیپوکلسیمی بالینی و کیست های تخمدانی نداشت (05/0<P). نتایج پژوهش حاضر نشان داد، که پس از زایمان جیره های آنیونیک اثر معنی داری بر فاصله زایش تا اولین تلقیح، فاصله زایش تا آبستنی و درصد گیرایی اولین تلقیح داشتند. اما تفاوت معنی داری بین گروه های آزمایشی از نظر میانگین تعداد تلقیح به هر ازای آبستنی و درصد گیرایی کل تلقیحات تا روز 180 شیردهی مشاهده نشد (05/0<P).

به طور کلی نتایج پژوهش حاضر نشان داد استفاده از جیره های آنیونیک سبب افزایش تولید شیر شد و با بهبود سلامت دام پس از زایش درصد گیرایی اولین تلقیح پس از زایش را افزایش داد.