بررسی تغییرات جمعیت حیات وحش و تغییرات رویشگاه های پارک ملی گلستان با استفاده از رویکرد اکولوژی سیمای سرزمین

روند طبیعی و تکاملی اکوسیستم ها و یا فشارهای ناشی از فعالیت های انسانی ممکن است تغییراتی در اکوسیستم ها و رویشگاه های طبیعی به وجود آورد. این تغییرات بر پراکندگی و جمعیت حیات وحش موثر است. در این مطالعه به عنوان یکی از چالش های پیش روی مناطق حفاظت شده، تغییرات رویشگاه های پارک ملی گلستان و تغییرات جمعیت پستانداران شاخص آن در طول 44 سال مورد بررسی قرار گرفته است. داده های مربوط به تغییرات رویشگاه ها از تصاویر ماهواره لندست استخراج و در سه کلاس جنگل، درختزار و مرتع با روش نظارت شده و استفاده از نمونه تعلیمی و نرم افزارهای ENVI 5.3k و Arc GIS طبقه بندی شده است. داده های مربوط به سرشماری جمعیت گونه های شاخص حیات وحش از سال 1351 تا 1396 خورشیدی جمع آوری شده است. نتایج نشان می دهد که رویشگاه جنگلی 4689 هکتار و رویشگاه درختزار 2377 هکتار کاهش مساحت داشته اند. همچنین تحلیل فضایی با استفاده از متریک های بوم شناسی سیمای سرزمین نشان می دهد زیستگاه های جنگل و درختزار در حال تکه تکه شدن و از هم گسیختگی هستند. اما رویشگاه استپی دارای افزایش مساحت 6821 هکتار بوده است. استپ در حال پیشروی و گسترش در مناطق جنگلی است. جمعیت حیات وحش در دو نوع رویشگاه جنگل و درختزار با کاهش جمعیت مواجه بوده اند. جمعیت مرال از 2100 فرد به 260 فرد و قوچ و میش از 10500 فرد به 3782 فرد کاهش یافته است. این نتایج نشان می دهد که تغییرات در رویشگاه های پارک ملی گلستان باید به عنوان یک عامل اصلی در کنار سایر عوامل، موجب تغییرات در جمعیت حیات وحش شده باشد.