بررسی کارکرد «کانون روایت» در رمان گورستان‏ غریبان

کانون‏ دید، نظرگاهی است که نویسنده یا راوی برای نگریستن به داستان انتخاب می ‏کند و بین روایت، زاویهدید، راوی و خواننده ارتباط ایجاد می‏ کند. با توجه به این‏که رمان صحنه تجسم صداها، گفتمان متفاوت و برخورد چشم ‏اندازهای اجتماعی و زاویهدید است؛ بنابراین هدف این پژوهش مشخص کردن میزان اطلاعاتی است که نویسنده می‏ خواهد در اختیار مخاطب قرار دهد، همچنین دستیابی به افکار، احساسات، خواسته‏ ها و عواطف شخصیت‏های داستانی که ممکن است آشکار یا پنهان باشد. برای رسیدن به این هدف استفاده از کانون‏های دید ضروری است که این کانون دید باعث نگرش متفاوت به یک پدیده واحد می‏ شود. گورستان‏ غریبان نیز به دلیل به‏ کارگیری راویان متعدد از لحاظ کانون دید حایز اهمیت است به همین منظور در این مقاله، با شیوه تحلیل محتوایی ابتدا به بررسی زاویه دیدهای پرکاربرد در رمان و سپس با استفاده از نظریه ‏های روایت ‏شناسان به بررسی دیدگاه نویسنده، کانون روایت و کانونی‏ سازی و تحلیل گونه‏ های مختلف و جنبه ‏های ‏روان‏شناختی و ایدیولوژیک و...  پرداخته شده‏ است. نتیجه این‏که در گورستان‏ غریبان، یونسی به پدیده واحد از نقطه کانون‏های متفاوت نگریسته و با استفاده از این کانون روایت‏های مختلف هم این بخت را به راوی داده ‏است که درباره میزان حضور و مشارکت خود در داستان تصمیم‏ گیری کند و هم خواننده با رویدادها و پدیده‏ های متفاوت و جنبه ‏های دیگر داستان، از دیدگاه ‏های مختلف آگاه شود.