مدل‏سازی توزیع مکانی عرضه و تقاضای خدمت اکوسیستمی تولید آب در حوضه آبخیز ایلام

تولید آب یکی از خدمات باارزش اکوسیستم است که به منزله فعالیتی کلیدی برای سلامت و مدیریت منابع آب لازم است. در این مطالعه، با استفاده از مدل Water yield نرم افزار InVEST عرضه و تقاضای آب در حوضه آبخیز ایلام مدل‏سازی شد. داده ‏های میانگین بارش سالیانه، تبخیر و تعرق سالیانه، عمق محدودکننده ریشه، آب در دسترس گیاه، نقشه کاربری اراضی، مصرف آب و برآورد کمیت آب تولیدشده، مرز حوضه، و زیر‏حوضه ‏های آبخیز ورودی‏ های این مدل هستند. نتایج حاصل از اجرای مدل نشان داد در حوضه آبخیز ایلام سالیانه 45 میلیون متر مکعب آب تولید می‏شود و بیشترین و کمترین مقدار تولید آب به ترتیب در زیر‏حوضه‏ های ارغوان با 7 میلیون متر مکعب در سال و چالیمار با 802 هزار متر مکعب در سال است. بر اساس نتایج، تفاوت‏های عمده در عرضه و تقاضای آب در زیرحوضه‏ های این حوضه آبخیز وجود دارد. بنابراین برنامه‏ ریزان و سیاست‏گذاران باید در چیدمان آمایشی کاربری ‏ها به این موضوع مهم توجه داشته ‏باشند و استفاده پایدار از جنگل‏های غنی در زیرحوضه‏ های با عرضه بیشتر، مانند زیرحوضه ارغوان، را در دستور کار خود قرار دهند. نتایج ارایه شده در این پژوهش ضمن نشان دادن اهمیت مدل‏سازی تقاضای آب سطحی و استفاده از آن در سیاست‏ های کلان تخصیص آب، به مثابه یک دستورالعمل، می‏تواند به مدیران و برنامه ‏ریزان شهر ایلام در اتخاذ تصمیمات معقول در مدیریت اکوسیستم و استفاده صحیح از زمین در منطقه کمک کند.