قدرت و نفوذ اجتماعی؛ توسعه مفهومی و نقدی بر تعاریف موجود

مقاله در صدد شناخت مرزهای قدرت از نفوذ اجتماعی است و می کوشد با نقد تعاریف موجود، به سوالات زیر پاسخ گوید: آیا باید قدرت و نفوذ اجتماعی را همانند بسیاری از نویسندگان پدیده ای واحد دانست و یا دو پدیده ی هم عرض به حساب آورد؟ و شباهت ها و تفاوت های این دو چه می باشد؟ آیا در واقعیت می توان دو پدیده ی متفاوت، به نام های قدرت و نفوذ از هم تشخیص داد؟ یا این دو، تنها دو اصطلاح برای نام گذاری یک پدیده ی واحد هستند؟ اگر این دو مفهوم، دو پدیده ی مجزا هستند ربط آن ها باهم چیست؟ آیا نفوذ شکلی از قدرت است یا بالعکس، قدرت شکلی از نفوذ می باشد؟ در راه پاسخ گویی به این سوالات، ماهیت و منابع قدرت و نفوذ، ابزار اعمال آن ها، فرایند شکل گیری و حوزه ی اعمال هر کدام، منابع نفوذ و مکانیزم شکل گیری و تفاوت ها و شباهت هایش با قدرت، به بحث گذاشته می شود. نتیجه آن که، اگر قدرت را در معنای عام، به عنوان «توانایی تاثیرگذاری بر دیگری» تعریف کنیم، شیوه های متفاوتی برای تاثیرگذاری وجود دارد؛ که یکی از آن ها قدرت در معنای خاص (توان تحمیل خواست بر دیگران) و دیگری نفوذ اجتماعی می باشد. در این تعریف نفوذ شکلی از قدرت است. اما اگر از قدرت، قدرت در معنای خاص را منظور نظر داشته باشیم، نفوذ اجتماعی پدیده ای هم عرض قدرت است که در منابع و فرایند شکل گیری، ابزار اعمال و حوزه ی جریان از قدرت متمایز می باشد.