استعاره و مجاز تصویری در کارتون های شهروندی با رویکرد شناختی؛ موضوع کتاب و کتاب خوانی

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش استعاره‏ های تصویری در انتقال پیام کارتون‏ های شهروندی انجام گرفته است. برای این منظور، در قالب یک مطالعه موردی، تعداد هفت کارتون با موضوع «کتاب و کتاب‏خوانی» مربوط به سال 1398 به روش نمونه ‏گیری هدفمند از چند وبگاه فارسی‏زبان داخلی استخراج و در چارچوب نظریه استعاره چندوجهی (فورسویل، 1996، 2008، 2009) بررسی‏شده‏اند. پرسش اصلی پژوهش این است که برای بیان مفهوم کتابخوانی (یا مطالعه) از چه استعاره‏های مفهومی و چه استعاره ‏های تصویری‏ استفاده شده است و حوزه‏ های مبدا در این استعاره ‏ها کدامند؟ نتایج پژوهش نشان می‏دهد که استعاره ‏های «مطالعه، سفر است»، «مطالعه، زراعت است»، «مطالعه، پیدا کردن گنج است»، «مطالعه، سلامتی (یا زندگی) است»، «مطالعه، پاکسازی ذهن است»، «مطالعه، بارندگی است» و «مطالعه، روشنایی است» استعاره ‏های مفهومی زیربنایی در کارتون‏های مطالعه‏ شده هستند. پیام کارتون‏ها مبتنی بر نوعی استدلال قیاسی است که در آن براساس رابطه میان مفاهیم مبدا استعاری، در مورد رابطه میان مفاهیم مقصد استدلال صورت می‏گیرد. دستاورد کاربردی پژوهش این است که کارتونیست‏ها را نسبت به اهمیت و نقش استعاره در انتقال پیام کارتون‏ها و نحوه عملکرد و تعامل این فرایند شناختی آگاه‏ می‏سازد وبا توجه به انواع استعاره‏های تصویری، گزینه‏ های مختلفی را برای صورت‏بندی پیام کارتون‏ها پیش روی آنها قرار می‏دهد.