تحلیل ارتباطات غیرکلامی در مخزن‏الاسرار با تکیه بر نشانه ‏شناسی اجتماعی آداب معاشرت پی‏یر گیرو

نشانه‏ شناسی اجتماعی به بررسی جایگاه وکارکرد نشانه‏ ها در جامعه می‏پردازد و یکی از رویکردهای جدید تحلیل متون در حوزه ‏های نشانه‏ شناسی است. یکی از دیدگاه ‏های مهم در بحث نشانه ‏شناسی اجتماعی نظریه پی‏یر گیرو است که به دو مسیله هویت وآداب معاشرت دسته‏ بندی می‏شود. نشانه ‏های آداب معاشرت، گویای چگونگی برقراری ارتباط افراد وگروه ‏های اجتماعی است که به دو بخش ارتباط کلامی و غیرکلامی تقسیم می‏شود. هدف پژوهش حاضر یافتن نشانه‏ های اجتماعی آداب معاشرت در بخش ارتباطات غیرکلامی براساس نظریه پی‏یرگیرو در مخزن‏الاسرار است. این جستار با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی، نشانه‏ های اجتماعی ارتباط غیرکلامی را از حکایات مخزن‏ الاسرار استخراج و پس از دسته ‏بندی، احصاء و تحلیل هر یک از داده‏ها، مشخص می‏کند که این نشانه ‏ها با دلالت‏ های اعمال و وضع اندام، حالات گوناگون اندام صورت (گریه وخنده، خجالت، رنگ، نگاه وچشم)، فاصله، فضا، خوراک، اشیاء، لباس، نماد و نشانه، بو و عطر و وضع رفتار درمخزن ‏الاسرار به ‏کار رفته است. اما اعمال و وضع اندام و وضع رفتار به ترتیب، بیشترین بسامد کاربرد را داشت که از طریق زبان بدن، موازی با زبان ملفوظ درانتقال مفاهیم نقش آفریده است. نظامی به قصد شناخت وترغیب مخاطب به پذیرش هنجارهای اخلاقی-رفتاری متناسب با الگوهای پیشنهادی خویش، آگاهانه شاخصه‏ های ارتباطات غیرکلامی را به‏ عنوان کمک‏ کارهای زبان ملفوظ در راستای اثربخشی بیشتر تعلیماتش به‏ کار می‏برد.