واکاوی خاستگاه نظم سیاسی- اجتماعی مطلوب در آراء شهید مطهری بر مبنای الگوی سه گانه لاکانی

در برخورد با ورود مدرنیته به ایران، روشنفکران واکنش‎های گوناگونی نشان داده‎اند (تاریخچه). برخی آن را نفی، برخی تقلید و برخی به گزینش پاره‎ای از اصول مدرن پرداخته‎اند (پیشینه). نواندیشان دینی دهه پنجاه شمسی، نظیر شهید مطهری که ازیک‎ سو دغدغه دین و سنت داشتند و ازسویی خواستار پیشرفت تکنولوژی و توسعه سیاسی کشور بودند، درصدد برآمدند بین دین و جامعه درحال‎تغییر، در ذهن متاثر از مدرنیته خویش هماهنگی ایجاد کرده و طرح یک نظم سیاسی-اجتماعی مطلوب را پی‎ریزی کنند. در این پژوهش برآنیم تا براساس نظریه سه‎گانه لاکانی، تاثیر ذهنیت مدرن بر نظم سیاسی-اجتماعی مطلوب در اندیشه شهید مطهری را برمبنای روش توصیفی-تحلیلی بررسی کنیم (مسیله و روش). بنابراین، در این مقاله پرسش مهم ناظر بر نوع حکومت مطلوب استاد مطهری است (سوال). دستاورد پژوهش نشان می‎دهد که برمبنای نظریه لاکان، مطهری مخالف تغییر هویت خود و تقلید از دیگری است؛ اما درعین‎حال برای رشد هویت اسلامی-ایرانی تمایل دارد از تکنولوژی و توسعه غربی نیز بهره‎مند شود. برهمین‎اساس و با رویکرد پذیرش دستاوردهای عینی مدرن به‎مثابه امر خیالی و نفی ابعاد معرفت‎شناختی آن که در تضاد با امر نمادین حاکم بر جامعه قرار داشت، نظریه ولایت فقیه را تشریح می‎کند (یافته).