ارزیابی برنامه های توسعه ای با رویکرد مردم نگاری انتقادی (مورد مطالعه: پروژه های سدسازی در استان ایلام)

پروژه سدسازی در کشور با هدف توسعه در سطح کلان و توزیع منافع آن در سطح محلی و ملی انجام می گیرد. در بیشتر مواقع این پروژه ها با رویکرد تکنوکراتیک، به صورت تصمیم گیری های از بالا به پایین و با کمترین میزان مشارکت مردم محلی اجرا می شوند. در این میان، بیشترین چالش ها، ماندگارترین و گسترده ترین پیامدهای چندجانبه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی را در سه سطح ملی، منطقه ای و محلی به همراه دارند. هدف از انجام این پژوهش، ارزیابی برنامه ها و سیاست های توسعه با تاکید بر پروژه های سدسازی در استان ایلام است.روش این مطالعه کیفی است. همچنین این پژوهش با به کارگیری رویکرد اتنوگرافی انتقادی پروژه های سدسازی در استان ایلام و درک جوامع محلی از پروژه سدسازی، نقش آن ها در فرایند تصمیم گیری، اجرا و موازنه قدرت در میان ذی نفعان پروژه را بررسی کرده است. گردآوری داده ها با استفاده از مشاهده مشارکت آمیز و مصاحبه های اتنوگرافی صورت گرفته است.یافته های پژوهش نشان می دهد وجه بیشتر سیاست ها و برنامه ها در پروژه های سدسازی عبارت اند از: سیاست پرداخت نقدی، نبود تصمیم گیری و اراده سیاسی، نبود برنامه منسجم جابه جایی و اسکان مجدد، طولانی شدن اجرای پروژه ها و فرصت سوزی، درپیش گرفتن سیاست های یکسان و نادیده گرفتن تفاوت ها.نتایج این پژوهش بیانگر آنست که سیاست ها و برنامه های در پیش گرفته شده در پروژه های توسعه ای، روستاهای متاثر را با چالش هایی جدی مواجه کرده و با بیگانه تلقی کردن مردمان محلی، مشارکت و همراهی آن ها و استفاده از دانش محلی و بومی را نادیده گرفته است.