سیاست عشق در عاشقانه های احمد شاملو

ادبیات غنایی و به تبع آن شعر عاشقانه، مجموعه‏ای از احساسات و عواطف و بازنمایی روابط انسانی است که به شکل گسترده‏ای در ادوار و گفتمان‏های متفاوت، نمودها و کارکردهای گوناگون و حتی متضاد داشته است. شعر عاشقانه معمولا خود را از شعر سیاسی دور می‏کند و به جای ادبیات سیاسی از سیاست ادبیات می‏گوید، اما شعر مدرن ایران که پیوند عمیقی با ادبیات اعتراضی و امر سیاسی دارد، نسبت دیگرگون ه‏ای بین شعر عاشقانه و شعر سیاسی برقرار کرد. شاملو یکی از برجسته ‏ترین شاعران شعر سیاسی است که تخاصم و جدال سیاسی در عاشقانه ‏های او، منشا استعاره ‏ها و ساخت‏ه است. این مقاله با رویکرد تحلیل انتقادی گفتمان و با تاکید بر مفهوم «تخاصم» که از کلیدی‏ترین مفاهیم امر سیاسی است نشان می‏دهد که امرسیاسی از دو جهت با عاشقانه‏ های شاملو پیوند دارد: اولا، این عاشقانه ‏ها نوعی تجربه تازه از بازنمایی روابط انسانی است و ثانیا، در مقابل تجربه‏ های سنت ادبی است، زیرا شاملو با تغییر رتوریک شعر عاشقانه نوعی ادبیات خلق کرد که در روساخت، عاشقانه و در ژرف‏ساخت ادبیات مقاومت است.